“The Sexuality of Christ” has changed the way we look at certain works of art. The “modern oblivion” of Steinberg’s subtitle was just that: centuries during which the central fact of Christ’s phallus in hundreds of Renaissance paintings was overlooked, denied, and, sometimes, bowdlerized. Steinberg adduces several examples of Christ’s genitalia being painted over or […]

Beste Huub, Uw artikel “De wedergeboorte van Narcissus” vond ik interessant om te lezen. Ik zag overeenkomsten met het werk van Neumann, een leerling van Jung, die schrijft over het ontstaan van het bewustzijn vanuit de oeroboros en twee mythische ouders.Er lijkt sprake te zijn van seksuele depolarisatie en een soortterugkeer naar de collectieve oeroboros. […]

‘Augustinus is een van de zeer weinige schrijvers die ik nog altijd herlees. Op school werd ons bijgebracht welke betekenis Augustinus nog had voor de 20e eeuw. Dat blijft wel hangen, zo’n aanpak om bredere verbanden te leggen. Gerard Wijdeveld, dichter en erg fout in de oorlog, vertaalde de Belijdenissen (1964) van Augustinus. Hij was […]

‘Ons geloof in de liefde heeft ons geloof in god vervangen. Met de god liefde kunnen zelfs de seculieren leven, zodat zij tot weinig verplicht zijn. Alleen de opvatting dat lust schandelijk zou zijn, is als residu van de oude god in het afgodje liefde achtergebleven.’ Aldus schreef Arnon Grunberg ooit in een van zijn […]

‘Op 17 mei 1965 gaf Reve in een prijsopgave in briefvorm aan dat hij hetzelfde bedrag wilde hebben voor de vertaling van Tiny Alice. Met de brief retourneerde Reve het exemplaar van het toneelstuk dat Oster hem had toegezonden. Het gaf de volgorde van onderhandelingen aan. De tekst werd uiteindelijk vertaald door Ernst van Altena. […]

Het is 2 november 2004, ’s ochtends vier minuten over half negen. De ochtendspits is op zijn hoogtepunt. Lijn 9 is net aangekomen op de halte. Het is wat druilerig weer. De man aan de overkant van de straat, bij de gele winkelpui van De Sleutelspecialist op de hoek, draagt een paraplu. Als hij opzij […]

In de eerste decennia na de oorlog werd alom gezocht naar een ‘goddeloze God’ en een ’seculiere religie’. Ook de theoloog Dietrich Bonhoeffer was daar in zijn late werk naar op zoek geweest. Er lopen grillige lijnen van Bonhoeffer via Camus naar het wonderlijke godsbeeld, dat zich in de jaren zestig in het werk van […]

‘Het is een groot verschil of ik mijn best doe om uit het licht naar het donker te gaan of vanuit het donker naar het licht. Of ik, als het heldere mij niet meer bevalt mij met een zekere schemering tracht te omgeven, dan wel of ik in de overtuiging dat het heldere op een […]

Het is moeilijk om je voor te stellen dat er elementaire verschillen kunnen bestaan in de beleving van de tijd. De zon komt op en de zon gaat onder, en daar tussenin verloopt de dag van ochtend naar avond. Dag na dag na dag….. Toch kun je dit op twee manieren ervaren. De nadruk kan […]

Marijke in Lourdes, mei 2012  ‘Tussen 1849 en 1940 vroegen 3387 kardinalen, patriarchen, 
aartsbisschoppen en bisschoppen om de afkondiging van het dogma van de Maria ten hemelopneming; en tientallen internationale Mariacongressen werden gehouden om over de 
kwestie te discussiëren. Allen verklaarden zich voorstander. Toen paus 
Pius XII op het balkon van de Sint Pieter verscheen […]

Marijke in Lourdes, mei 2012 Zij is niet ‘het moederlijk gelaat van God’ (Leonardo Boff) in de zin 
van een vierde dimensie of persoon in God (Gerard Reve). Het is ook 
niet zo, alsof er aan Gods menslievendheid en zijn betrokkenheid op 
mensen iets zou ontbreken – hetgeen dan door Maria zou worden aan
gedragen. Maar […]

De Engelse beeldhouwer Marc Quinn maakte in 1991 een afgietsel van zijn hoofd met vijf liter van zijn eigen bloed dat in bevroren toestand tentoon werd gesteld. Self heette het beeld. Sindsdien maakt Quinn elke vijf jaar zo’n zelfportret. Uren, dagen, maanden jaren gaan voorbij… en het bloed kruipt waar het niet haan kan. Door […]

In de laatste weken voor het overlijden van Marijke herlas ik boeken van Camus. Vreemd genoeg gaf mij dat een soort troost, terwijl het denken van Camus geen enkel zicht geeft op een mogelijk leven na de dood. Het is iets anders wat Camus weet te raken. Iets wat aan de religie voorbij gaat. Te […]

Marijke, Kroatië, mei 2010 (Dit blog verscheen eerder op 11 december 2010) ‘God is erg eenzaam, bedenk ik bijna in tranen. Maar zulke dingen kun je beter voor je houden. (Zoals mensen met schrik hun stoelen achteruit schoven, toen ik eens, meer als een opmerking, mededeelde dat ik naar de Nachtmis en de Paasvigilie ga, […]

Marijke in Lido di Jesole, mei 2009 (Dit blog verscheen eerder op 21 juni 2012) ‘Ter Braak spreekt over het toelaten der relative
rende doodsgedachte in ons denken. Van Duinkerken consta
teert: “Onderwijl moffelt hij handig het andere element weg, 
dat geenszins nihiliseert, doch veroorzaakt: het onto
logische element .. , hij zwijgt onderwijl over de psychologische onmogelijkheid […]

‘Is er een wezenlijk verschil tussen de schietpartij in Orlando van 12 juni j.l waarbij Omar Mateen tientallen mensen vermoordde in een homoclub en die van afgelopen donderdag in Dallas waarbij Micah Johnson vijf politieagenten vermoordde?’ Dat vroeg Arnon Grünberg dinsdag j.l. zich af in zijn Voetnoot in De Volkskrant. Hij vond dat er geen […]