Archief

Archief voor maart, 2024

Hij is waarlijk opgestaan!

Noli me tangere (Raak mij niet aan). Dat zijn de woorden die de verrezen Christus sprak tegen Maria Magdalena. Zij was die ochtend naar het graf gekomen om het lichaam van de gestorvene te zalven. Tot haar verbazing liep de dode Christus hier zomaar levend rond. Als zovelen in zijn tijd schilderde ook Titiaan dit […]

Lees de rest

De vergeten Friese kunstpaus

img-PicgPaZP8dOfGsIAQNnH87wO

De wierheid hat in skil lûd’ is een Fries gezegde. Het betekent: ‘de waarheid heeft een schel geluid’. De waarheid is hard. De waarheid mag niet gezegd worden. Liever draaien we er omheen of stoppen het in de doofpot. De tekst van een liedje kan een waarheid bevatten die je liever niet wilt horen. ‘Je wordt ouder papa. […]

Lees de rest

Religie, psychose en terrorisme

Toen West-Europa in de zomer van 2016 werd opgeschrikt door een reeks terreuraanslagen in Frankrijk, België en Duitsland, schreef ik het essay ‘Jihad of verstandsverbijstering’ dat ik later zou uitwerken tot een boek met dezelfde titel. Ik ben geen psychiater, filosoof of theoloog, laat staan een expert op het gebied van terrorisme of geweld. Ik […]

Lees de rest

Het roomse verlangen naar waanzin

Deze passage is afkomstig uit het boek: Religion als Zündstoff: Gesellschaftliches und politisches Engagement in den Niederlanden seit 1945  Ik had hier al eens eerder over geschreven, maar toen ik mij begon te verdiepen in het fenomeen Adolf Hitler, stuitte ik wederom op deze opmerkelijke woorden. Ze gaan niet over Hitler, maar over mezelf en […]

Lees de rest

Geheugenverlies en herinnering

In de laatste twee jaar van mijn tijd op het Ignatiuscollege – ik spreek over het midden van de jaren zestig – kreeg ik Latijn van pater Lorié S.J. Hij gaf ook godsdienstles. Zelf was Lorié zeer geïnteresseerd in het denken van Augustinus. Voor belangstellende leerlingen gaf hij woensdagmiddag na schooltijd een extra uur les. […]

Lees de rest

Modernisme en de dood van God

‘Als critici van de burgercultuur waren Ter Braak en Van Duinkerken tegelijk
critici van de modernisering. Volgens de scherpe scheidslijn tussen ‘modern’ en 
’anti-modern’ die de Nederlandse literatuur- en cultuurgeschiedschrijving decennialang heeft overheerst, behoren zij wat dat betreft beiden bij het reactionaire kamp. Daaronder is Van Duinkerken inderdaad steevast gerangschikt. Ter Braak is echter vrijwel altijd […]

Lees de rest

Dit was mogelijk in Europa

‘Dat artikel interesseert mij, omdat ik het zelf geschreven heb, weliswaar niet voor jouw onmondigen, en ook niet in naam van St. Thomas, maar in De Echo en om de psychoanalyse als persoonlijke ontdekking te verdedigen tegenover de psychoanalyse als scholastiek. ’Ik weet niet, of ik letterlijk deze woorden gebruikte, maar wel, dat 
ik in […]

Lees de rest

Het stille afscheid van de pijn

Op 9 februari 2003 kreeg ik ’s avonds plotseling geen lucht meer. Voor het eerst in mijn leven ervoer ik wat doodsangst is. Paniek! Ik deed het letterlijk in mijn broek van angst. Met een ambulance werd ik in vliegende vaart naar het MCL gebracht. Diagnose: acute astma en een burn out. Opeens zag ik […]

Lees de rest

Toen was geloof heel gewoon

‘Op zaterdag 16 mei 1931 hield paus Pius XI in aanwezigheid van Aalberse, die korte tijd later Nolens zou opvolgen als voorzitter van de RKSP-fractie in de Tweede Kamer, een rede Voor zevenhonderd Nederlandse pelgrims. Zij waren naar Rome gekomen voor het veertigjarig jubileum van de encycliek Rerum Novarum. In een toespraak van ‘ruim een […]

Lees de rest

Hoe God verdween uit Nederland

God verdween uit Nederland. Hoe is het ooit zo ver kunnen komen, en waarom was het juist Nederland waar het progressieve katholicisme in de jaren zestig als eerste ten onder ging? Die vraag wordt vaak gesteld maar zelden beantwoord. Eerlijk gezegd weet ik zelf ook het antwoord op die vraag niet. Tenminste, niet precies. Ik […]

Lees de rest

Wat echt goed is, komt wat langzamer

Yn de maitiid fan 2024 hoopje ik myn nij boek te publisearjen dat giet oer ‘de Fryske spagaat’. It wurdt gjin leafdesferklearring oan Fryslân, gjin syktocht nei myn eigen foarâlden, gjin befêstiging fan de Fryske mytology en nei alle gedachten ek gjin bestseller. Myn gedachten kamen út in krityske foarm fan fassinaasje. Dat is al […]

Lees de rest

Een pleidooi voor een waardig afscheid

Ik heb religie altijd gezien als iets dat hoort bij mijn ouderlijk huis. Zoals de klok op de schoorsteen, de haardstoel bij de kachel en de tabakspot van mijn vader, is religie voor mij een kostbaar relikwie van een voorbije tijd. Iets van dat gevoel herkende ik in een boek dat verscheen in 1947, het […]

Lees de rest

Welcome back home

Dammelaan, Leeuwarden. Gisterochtend in een druilerige regenbui Op een meer dan manshoog cilindervormig basement verheft zich een constructie van metalen vormen, die – aan elkaar gelast of gehaakt en ogenschijnlijk in wankel evenwicht – zich als een grillig lijnenspel aftekenen tegen de lucht. Auke de Vries maakte het in 1992 in opdracht van de CHN, […]

Lees de rest

De loop van het leven

img-7DgOVaVC2N5vbURtUewsT1So

Ik had een actueel Curriculum Vitae van mijzelf nodig en dacht: kom ik laat ChatGPT dat eens doen. Dit was het resultaat. Ervaren cultuurcriticus en schrijver met een diepgaande interesse in kunst, filosofie en maatschappelijke vraagstukken. Beschikt over uitgebreide kennis op het gebied van moderne en hedendaagse kunst, literatuur, en culturele ontwikkelingen. Bewezen staat van […]

Lees de rest

Het modernsime van Abraham Kuyper

‘
En zoals ware wetenschap uit de verschijnselen opklimt tot de 
in hen wonende orde, om met de kennis van die orde gewapend, 
edeler dieren, edeler bloemen, edeler vruchten te kweken, die 
uitsteken boven hetgeen de natuur vanzelf voortbrengt, zo ook 
is het de roeping van de kunst, om niet alleen het zichtbare en 
hoorbare waar […]

Lees de rest

Huisvrienden van Piet de Vries

Deze foto is genomen in de zomer van 2017. De maker van de foto is Hans de Vries, de zoon van architect Piet de Vries ( 1897-1992). Locatie: de voormalige woning en architectenbureau van Piet de Vries aan de Druifstreek in Leeuwarden. Ik sta hier op het balkon samen met Louis Lyklema en Margeet Terpstra, […]

Lees de rest