‘Ons geloof in de liefde heeft ons geloof in god vervangen. Met de god liefde kunnen zelfs de seculieren leven, zodat zij tot weinig verplicht zijn. Alleen de opvatting dat lust schandelijk zou zijn, is als residu van de oude god in het afgodje liefde achtergebleven.’ Aldus schreef Arnon Grunberg ooit in een van zijn […]
Lust, dood en duivel vormen ook de patronen waarmee Mario Praz de ontdekkingen van een nieuwe, huiveringwekkende schoonheid voor het eerst in kaart heeft gebracht. In zijn boek The romantic agony heeft hij gewezen op een verwantschap tussen William Blake en Markies de Sade, maar ook tussen Dostojevski, Nietzsche en Blake – een Wahlverwantschaft die […]
Ik kan er ook niets aan doen, maar gisteravond was ik alweer op de radio. Ik werd gebeld door Jurre Eshuis van het programma Wetenschap kennis van nu van de ntr op radio 5. Het ging om de zogeheten kettingvraag. Al twee keer eerder ben ik door dit programma benaderd. De vraag die mij […]
Impressie Symposium Skills21 Lezing/debat Huub Mous ‘Kritisch denken’ Foto en tekst: Henk Kamsma en Janne Tjalsma Huub Mous probeert dagelijks kritisch te denken. Binnen het kunstonderwijs vindt hij dat het kritisch denken een grote rol zou moeten spelen. De kunst is in crisis en aan het zoeken naar welke richting het op moet. Na de […]
De verering van een heilige plaats in de natuur komt al voor in de meest primitieve cultuuruitingen van de mens. Zo ontstonden veel bedevaartplaatsen op de plaats van een bron, waaraan ook al in voorchristelijke tijden geneeskrachtige werking werd toegedacht. De magische beleving van het landschap speelde ook voor de middeleeuwse pelgrim een belangrijke rol. […]
De Nacht van de Filosofie was wederom uitverkocht dit jaar. Van de brandweer mogen er maximaal 250 mensen naar binnen in Tresoar, dus dan ben je ook al gauw aan je tax. Niettemin was het een gezellige drukte, al zag ik weinig bekende gezichten. Twee Friese schrijvers – Piter Boersma en Pier Boorsma – […]
Voor zover God een rol speelt in de naoorlogse filosofie beperkt het denken zich doorgaans tot datgene wat in de taal te benoemen is of wat zich aandient in het bewustzijn zelf. God zelf wordt daarbij vooruit geschoven of tussen haakjes gezet. Zo kom je uiteindelijk dus ook op een doodlopend spoor terecht. God als […]
In zijn boek The sacred canopy (1967) wijst Peter L. Berger op het radicaal zelfverloochenende karakter dat eigen is aan het masochisme, waardoor aan het individu de middelen worden verschaft om het lijden en zelfs de dood radicaal te transcenderen. De masochistische overgave is in feite een poging om aan het alleen zijn te ontkomen […]
‘De Verlichting en de hele moderne filosofie staan kritisch ten opzichte van religieuze dogma’s. Maar je kunt van auteur naar auteur traceren hoe die kritiek voortkomt uit het monotheïsme. Met zijn afwijzing van andere goden was het monotheïsme altijd zelf al een vorm van kritiek, alleen nam die de vorm van religie aan. Je kunt […]
‘Ik wilde een kruisje slaan bij vieze woorden. Ik wilde heidense overblijfselen in het dorpsritueel toelaten, in tegenspraak tot de Curie. Ik wilde in geheime onroerende goederen doen, de agent van een nooit verouderende, anonieme miljardair. Ik wilde veel goeds over de joden schrijven. Ik wilde gefusilleerd worden temidden van de Basken, omdat ik het […]
Heidegger heeft ooit beweerd dat de taal stervende is, sinds God uit de wereld verdwijnt. Eigenlijk stierf de taal al toen God de taal schiep. In den beginne was Het Woord en Het Woord was bij God en het Woord was God. Maar met de komst van de taal in de wereld, is Gods […]