In de laatste twee jaar van mijn tijd op het Ignatiuscollege – ik spreek over het midden van de jaren zestig – kreeg ik Latijn van pater Lorié S.J. Hij gaf ook godsdienstles. Zelf was Lorié zeer geïnteresseerd in het denken van Augustinus. Voor belangstellende leerlingen gaf hij woensdagmiddag na schooltijd een extra uur les. […]
‘Als critici van de burgercultuur waren Ter Braak en Van Duinkerken tegelijk critici van de modernisering. Volgens de scherpe scheidslijn tussen ‘modern’ en ’anti-modern’ die de Nederlandse literatuur- en cultuurgeschiedschrijving decennialang heeft overheerst, behoren zij wat dat betreft beiden bij het reactionaire kamp. Daaronder is Van Duinkerken inderdaad steevast gerangschikt. Ter Braak is echter vrijwel altijd […]
‘Dat artikel interesseert mij, omdat ik het zelf geschreven heb, weliswaar niet voor jouw onmondigen, en ook niet in naam van St. Thomas, maar in De Echo en om de psychoanalyse als persoonlijke ontdekking te verdedigen tegenover de psychoanalyse als scholastiek. ’Ik weet niet, of ik letterlijk deze woorden gebruikte, maar wel, dat ik in […]
God verdween uit Nederland. Hoe is het ooit zo ver kunnen komen, en waarom was het juist Nederland waar het progressieve katholicisme in de jaren zestig als eerste ten onder ging? Die vraag wordt vaak gesteld maar zelden beantwoord. Eerlijk gezegd weet ik zelf ook het antwoord op die vraag niet. Tenminste, niet precies. Ik […]
‘ En zoals ware wetenschap uit de verschijnselen opklimt tot de in hen wonende orde, om met de kennis van die orde gewapend, edeler dieren, edeler bloemen, edeler vruchten te kweken, die uitsteken boven hetgeen de natuur vanzelf voortbrengt, zo ook is het de roeping van de kunst, om niet alleen het zichtbare en hoorbare waar […]
In 1958 zag ik bij ons thuis Toon Hermans op tv met zijn onemanshow. Daarin zat zijn beroemde act over Ajax-Elinkwijk. Het toeval wil dat ik kort daarvoor in het oude Ajaxstadion in De Meer een wedstrijd van Ajax tegen Elinkwijk had gezien. Hoe kon het ook anders? Ik was toen elf jaar, en woonde […]
‘Er waren voor het zelfbewustzijn van Hawinkels geen vleiender gelegenheden dan wanneer hij met professor Asselbergs – ze woonden een paar honderd meter van elkaar af – toevallig op straat aan de praat raakte, en dat werd langzaamaan een kleine traditie. En er was denk ik geen mooier moment voor beiden in hun onderlinge verhouding […]
‘Laatst was ik in Friesland op een begrafenis. De overledene had als wens uitgesproken dat zijn Friese paradijsje niet aan een Fries zou worden verkocht. Hij was bang dat dan alle vogels die hij op en rond zijn domein verzameld had, geen rustplaats meer zouden kunnen vinden, omdat door die nieuwe eigenaar zijn jarenlang opgebouwde […]
‘De culturele revolutie van de katholieken was onbeheerster dan die van enige andere groep in de Nederlandse samenleving. Zij richtte zich bitter tegen h et eigen verleden. Met verbazing, leedvermaak of gêne zagen niet-katholieken in de media gelovigen of afvalligen verschijnen die het voordien zo uitbundig geprezen rijke Roomse leven kritiseerden als oppressief, schadelijk voor de […]
Onlangs heb ik de film Der Baader Meinhof Komplex (2008) gezien. Niet in de bioscoop, maar gewoon thuis op DVD. Ook niet in één keer, want dat trok ik niet. Zo’n tien jaar geleden werd deze film heel goed ontvangen. Misschien was dat ook wel reden dat hij mij nu behoorlijk tegenviel. De film toont […]
Willem Hussem is vooral bekend geworden door zijn werk uit de jaren vijftig toen moderne kunst nog echt ‘modern’ was. Dat werk doet nu wat gedateerd aan en je kunt je nauwelijks voorstellen dat mensen hier destijds moeite mee hadden. In de jaren vijftig hoorde Willem Hussem samen met schilders als Karel Appel, Gerrit Benner, […]
Dit is de verzetsgroep die in de maanden maart en april 1945 de Duitse Sicherheitsdienst in Leeuwarden afluisterde. Van links naar rechts op de foto staan Lo van der Werf, Lykle van Dijk, Eelke Koopmans, Fokke Sierksma en Teake Kuipers. De afluisterpost was gevestigd in het pand van een boekhandel in de Nieuwe Oosterstraat 9 […]
Ergens in het schooljaar 1960-1961 is deze foto gemaakt. Het is het koor met orkest van het Sint Ignatiuscollege tijdens de advents- of vastenviering. Dirigent Bernard Huijbers staat met zijn rug naar het kerkvolk dat zich beneden in de kapel bevindt. Achter het orkest staan rechts de alten met daarachter de bassen en links de […]
‘Een biografie is de ontroering van iemand dichterbij te willen komen, maar hem of haar, die zich van ons omkeert, achterna te moeten te moeten staren. Op dit moment van melancholie komen we tot het besef van betekenis. Dat is het punt waarop de biograaf zelf – een dichter bij de dichter wordt.’ Deze woorden […]
‘In de oorlogsjaren is in versneld tempo de samenhang van de normale maatschappij verloren gegaan, overal, in ieder land dat aan de oorlog heeft deelgenomen. Chaos en willekeur werden genormaliseerd, in vredestijd onbekende menselijke mogelijkheden bevorderd tot omgangsvormen, dit alles niet voor de korte duur van een incident, maar over een bestek van jaren, dagelijks. […]
‘Wie was die architect uit Friesland die in 1958 Rijksbouwmeester werd? Wat waren zijn ideeën over architectuur en stedenbouw? En waarom is er tot nu toe zo weinig aandacht aan zijn enorm brede oeuvre besteed? Deze en andere vragen kwamen boven bij bouwhistorisch ond erzoek van het ‘Slaakhuys’ in Rotterdam, dat oorspronkelijk was gebouwd voor de […]