Het is 3 maart 1970. De jongeman bij de motorkap ben ikzelf. De foto is genomen door Nard Loonen, een klasgenoot die ik nog ken uit de tijd van het Ignatiuscollege. We gingen samen naar Berlijn om de wedstrijd Vorwärts Berlin tegen Feyenoord te zien. Dat bezoek aan Berlijn kan ik me nog goed herinneren. […]

Eind jaren negentig las ik veel over rituelen en pelgrimage, want overal ter wereld maakten Friezen om útens zich op voor een grote terugtocht naar it heitelân. Het was het ‘Het Lourdesgevoel van Simmer 2000’. In de aanloop van deze manifestatie schreef ik het essay De Friese pelgrimage. Het verscheen in 2000 in twee talen: […]

‘En wie keer op keer een geliefde verliest, verwacht misschien niets meer van de moeizame weg naar een nieuwe zijnsvorm. Ach laat maar. Meestal zet het leven dan nog wel een halftransparant masker op dat het tonen van een mimiek van betrokkenheid toelaat, maar waarachter het verdriet altijd zichtbaar blijft.  Dat schrijft Ben Schomakers in […]

Voltaire schreef zijn Candide na de aardbeving in Lissabon in 1755. Deze ramp was een grote schok voor het optimisme van het Verlichtingsdenken. Leibniz had beweerd dat deze wereld de beste van alle mogelijke werelden zou zijn. God had het gewoon niet beter kunnen doen gezien de beperkingen die de natuurwetten hem nu eenmaal hadden […]

Deze brief van mijn moeder is aan mij verstuurd toen ik in juni 1968 in Parijs verbleef. Daar was de studentenopstand net voorbij en het toerisme lag bijna helemaal plat. Er werd ook nog volop gestaakt, en in het Odeon-theater vonden dagelijks discussies plaats over hoe het verder moest moest met Frankrijk. Verder was het […]

In de jaren negentig ontvouwde Francis Fukuyama zijn gedachten over een vermeend einde van de geschiedenis. Langzaamaan zou de wereld één grote liberale democratie worden, zo voorzag hij. Die hele theorie bleek na de aanslagen van 9/11 niet meer dan een voetnoot bij Hegel te zijn geweest. Toch had Fukuyama ook iets nieuws te melden. […]

(Foto boven: Dolph Kessler) Niets onder de hemel is zachter en toegeeflijker dan water, maar als water harde en onbuigzame dingen aanvalt kan geen daarvan het water weerstaan. Water prevaleert niet om wat het is, maar om wat het niet is. Niets is daarmee vergelijkbaar. Deze woorden van Laozi kwam ik onlangs tegen tijdens een […]

19 april 1965  moet een wat grijze dag zijn geweest. De temperatuur, zo vond ik ergens op internet, was 4,5 °C en een gevoelstemperatuur van 1,5 °C. De minimum temperatuur was 1,9 °C en de maximum temperatuur 8,4 °C. De zon scheen 7,6 uur. Er viel 3,2 mm neerslag verspreid over 1,9 uur. De gemiddelde windsnelheid was 3 […]

Schapen bij Goutum, 3 maart 2020 ‘Elk deel van het geheel, al wat van nature door de kosmos wordt omvat, moet eens sterven, dat wil zeggen, het zal in een andere vorm overgaan. Als dit proces van nature slecht zou zijn, dan zou het geheel, waarvan de delen telkens in iets anders overgaan en op […]

De filosoof Paul Feyerabend (1924-1994) schreef een autobiografie met als titel Killing Time. Tijdverspilling, zo luidde de Nederlandse vertaling die in 2008 verscheen. De tijd doden was een betere vertaling geweest. Feyerabend werd in het midden van de jaren zeventig wereldberoemd met zijn boek Against method en vooral met zijn daarin veelal verkeerd begrepen motto ‘anything […]

De achtertuin van het verlaten huis, woensdag j.l. 14.00 uur ’s Middags, ik studeerde niet, ik zat in de huiskamer en deed niets, begonnen geleidelijk aan alle dingen betekenis te krijgen. Te veel dingen kregen te veel betekenis. Er was te veel te zien in de kamer. Er was buiten de kamer te veel voorgevallen. […]

De neuroloog Oliver Sacks schreef ooit een verhaal over een man die in de jaren zestig hippie was geweest, aan de drugs raakte en uiteindelijk in een oosterse sekte belandde. Gaandeweg bleek dat de radicale karakterverandering, die hij daarbij onderging, niet veroorzaakt werd door drugs en meditatie, maar door een tumor in zijn hersenen die […]

‘Op zoek naar een oude syllabus uit mijn studententijd kwam ik onverwacht in een map mijn exemplaar van de Menæchmi tegen, met rolverdeling en al. Misschien heb jij zelf ook een exemplaar; dat weet ik niet. Ik stuur je hem hier in PDF-formaat toe. Het exemplaar is wel niet echt okselfris meer, maar noem het dan maar […]

Een foto van mijn vader die ik vorige week meekreeg van mijn zus Mariet. Het is een kopie van een pasfoto die eind jaren twintig is genomen is. Mijn vader was een stuk knapper dan ik toen ik die leeftijd had. Ik kan ook niet zeggen dat ik op hem lijk. Naarmate ik ouder word, […]

Er ligt een wonderlijke overeenkomst tussen het rouwproces om het verlies van een geliefde en het ontstaan van het christendom. Na het overlijden van Christus was het voor de nabestaanden zaak een illusie van eeuwig leven te creëren. In wezen is dat de kern van het christendom. Hij is niet dood. Hij leeft onder ons, […]