Archief voor juli, 2016
Psychiatrie in tijden van terreur
Mass shootings onder jongeren is al jaren een bekend fenomeen binnen de psychiatrie. De Amerikaan Peter Langman schreef er in 2009 een inmiddels klassiek geworden studie over: Why kids kill. Inside the minds of schoolshooters. (In het Nederlands vertaald als: Waarom jongeren moorden) Ik ben dit boek momenteel aan het lezen en het is zeer […]
Het veronachtzamen van de dood
Een arbeider, die al een tijd lang verdacht werd van diefstal, werd elke avond als hij zijn kruiwagen de fabriek verliet nauwkeurig geïnspecteerd. De bewakers konden niets vinden. De kruiwagen was altijd leeg, totdat uiteindelijk toch het kwartje viel: de arbeider stal de kruiwagens zelf. Dat is een mooi voorbeeld van een misverstand. Er wordt […]
Terrorisme en het Grote Niets
Luigi Lucheni, politiefoto uit 1898 (foto: Wikipedia) ‘De Oostenrijkse keizerin Sissi, die later vereeuwigd zou worden in drie mierzoete films, maakte op 10 september 1898 een wandeling langs het meer van Genève. Daar kwam ze de Italiaanse anarchist Luigi Lucheni tegen, die ooit tegen een vriend had opgemerkt: ‘Ach, wat zou ik toch graag iemand […]
De context van het pornografische beeld
De fotograaf Helmut Newton (1920-2004) had een fascinatie voor het ideale naakte lichaam. Zijn foto’s roepen herinneringen op aan de nazi-esthetiek. Leni Riefenstahl was een inspiratiebron voor hem. De nazi-esthetiek is ook terug te vinden bij een hedendaags kunstenaars als Vanessa Beecroft in haar kritiek op de manipulatie van het vrouwbeeld in media en de […]
Foto’s, schoonheid, lust & dood
Lust, dood en duivel vormen ook de patronen waarmee Mario Praz de ontdekkingen van een nieuwe, huiveringwekkende schoonheid voor het eerst in kaart heeft gebracht. In zijn boek The romantic agony heeft hij gewezen op een verwantschap tussen William Blake en Markies de Sade, maar ook tussen Dostojevski, Nietzsche en Blake – een Wahlverwantschaft die […]
De koning Midas van de geest
In 1992 ging Theater Romein in Leeuwarden open. De voormalige Westerkerk was voor dit verbouwd tot theater annex expositieruimte. Galerij Romein, zo heette de nieuwe tentoonstellingszaal die zich op de eerste en tweede verdieping bevond. Ed Bausch, die toen de directeur was van Theater Romein, had mij gevraagd een concept te bedenken voor de openingsexpositie. […]
Twee uitersten die elkaar raken
Mohammed Lahouaiej-Bouhlel, die de aanslag in Nice pleegde waarbij 84 doden vielen, was een eenzelvige, wat labiele jongeman die zo snel radicaliseerde dat zelfs ISIS er geen erg in had. Radicaliseren kan dus zomaar gebeuren. Binnen een week, een dag, een nacht, misschien zelfs binnen een uur. Wie weet in een oogwenk. Vroeger heette zoiets […]
Terugkeer van de godsdienstwaan
‘Is er een wezenlijk verschil tussen de schietpartij in Orlando van 12 juni j.l waarbij Omar Mateen tientallen mensen vermoordde in een homoclub en die van afgelopen donderdag in Dallas waarbij Micah Johnson vijf politieagenten vermoordde?’ Dat vroeg Arnon Grünberg dinsdag j.l. zich af in zijn Voetnoot in De Volkskrant. Hij vond dat er geen […]
De wereld op zijn kop
‘Hij is datgene dat steeds weer aan die scheiding voorafgaat. En toch spreken wij over God en kunnen dat ook niet vermijden, omdat alles wat werkelijk voor ons wordt nu eenmaal in de subject-object-verhouding plaatsvindt. Deze paradoxale toestand heeft tot de bijna blasfemische en gevaarlijke mythologische uitdrukking van de existentie van God, het bestaan van […]