Begin jaren zeventig zocht de kunst de grens op van de terreur. De traumatisch afloop van de revolte van ’68 leidde bij menigeen tot een legitimering van het geweld in dienst van een radicale maatschappelijke verandering. Die radicale mentaliteit komt onder meer naar voren in de film Zabriskie Point van Michelangelo Antonioni. Dat was een […]

‘Voor de libertijn is stront de meest goddelijke, kostbare substantie. Uiteraard moet men, om deze delicatesse te kunnen smaken, al zijn spontane natuurlijke neigingen aan de kant schuiven. Alleen zo kan men deel hebben aan het boosaardige genot van God zelf., een genot dat voorbij elke normale lust ligt – Jenseits des Lunstprinzips. Een libertijn […]

In mijn droom vannacht was ik op reis, maar mijn eindbestemming was ik vergeten. Ik dwaalde doelloos rond door Hilversum langs de onbekende straten en zag alle huizen van Dudok. Bij Grand Hotel Gooiland ben ik nog even naar binnen gegaan, maar alles was veranderd in een bowlingbaan. De vier studio’s zag ik terug: de […]

‘Verdomd de dood is werkelijk een einde. Maar wat weten wie dood zijn van einde? Zij zijn immers dood. Ze weten niets meer. Nooit komt er een einde, nooit, er komt alleen een einde in de ogen van wie leven blijven, die zelf nog niet geëindigd zijn. Maar voor mij komt er nooit een einde.’ […]

‘De herinnering aan de pijn van de pubertijd, het niet-begrijpen en niet-kunnen-ordenen van de eigen impulsen, onthouden wij echter meestal beter dan de eerste trauma’s die zich vaak verbergen achter het beeld van een idyllische kindertijd achter een vrijwel volledige amnesie aangaande de kinderjaren.’ Aldus schrijft Alice Miller in haar boek Het drama van het […]

Stel dat je de ontdekking in de moderne natuurkunde over tijd en ruimte letterlijk neemt en toe gaat passen op de ervaring van je eigen leven, hoe ziet dit leven er dan uit? De tijd is eeuwig en alomtegenwoordig, maar wij zijn gedoemd om de tijd te beleven als iets dat voorbijgaat. Dat is niet […]

Mijn zus Trees en ik, op 10 maart j.l. Er is iets met de betekenis van het woord ‘grens’, iets dat zo vanzelfsprekend is dat het waarschijnlijk niet klopt. Ga maar na, hoe dichter je een grens nadert – welke dan ook – hoe verder zij zich lijkt te verwijderen. Een grens valt nooit in […]

Voor De Harpoen, het schoolblad van het Ignatiuscollege, schreef ik midden jaren zestig een aantal korte verhalen en mijn debuutverhaal was De val, een parodie op La chute van Albert Camus. Tegelijk was het een interview met mijzelf, waarin ik veel van mezelf prijsgaf, zij het op een vertekende manier. Ik had het verhaal van […]

de Areopagus op de Acropolis in Athene ‘En Paulus, staande in het midden van de plaats, genaamd Areopagus, zeide: Gij mannen van Athene! ik bemerke, dat gij alleszins gelijk als godsdienstiger zijt.  Want de stad doorgaande, en aanschouwende uw heiligdommen, heb ik ook een altaar gevonden, op hetwelk een opschrift stond: DE ONBEKENDEN GOD. Dezen […]

  De tijden zijn zwart.wij zijn eeuwen en eeuwen te laat geboren.in een mantel gehuld, door eenengel op weerlichten doortocht verlorenen door het onuitroeibaar heimwee vervuldden Koning te zien voor Wien ik had willen strijden,schrijd ik naar den Dood en die een krijgsman had willen zijnin de hartstochtelijkste aller tijden,moet nu in late verwilderde woorden […]

In zijn dagboek schrijft Camus over zijn bezoek aan een kerkhof in Algiers, waar hij tot de volgende gedachte komt:  ‘Alles gaat voorbij, zeggen de opschriften van de graven, alles, behalve de herinnering. En al deze grafschriften leggen de nadruk op dat belachelijk soort eeuwigheid, dat wij tamelijk goedkoop verkrijgen in het hart van de […]

‘Op weg naar huis zag ik alles wat ik gelezen had nog één keer aan mij voorbijgaan, de vreemde muziekjes in al die prachtige zinnen van Camus voegden zich aaneen tot een weemoedige melodie in een treurige, maar diep menselijke nouvelle vaque film. Aarzelend tussen heimwee naar Frankrijk en heimwee naar huis had ik medelijden […]

In dit blog ga ik in op de profetische rol die Vestdijk heeft gespeeld in het naoorlogse proces van secularisering. Zijn boek De toekomst der religie verscheen in 1947, het jaar dat ik geboren werd. In dat boek pleitte Vestdijk voor een waardig afscheid van het christendom dat in problemen was gekomen door de groeiende […]