Zoals de activiteit van de mysticus moet eindigen in de ‘via negativa’, een theologie van Gods afwezigheid, het vurig verlangen naar de wolk van onwetendheid en voor de stilte voorbij het spreken, zo moet kunst neigen naar antikunst, het elimineren van het onderwerp (het object, het beeld), het vervangen van intentie door toeval, en het […]
‘Eén ding weet ik maar: dat ik er kwalijk aan toe ben zonder u, niet alleen buiten mij, maar ook in mijzelf, en dat alle overvloed die mijn God niet is, voor mij tekort is.’ Augustinus, Belijdenissen Boek XIII. (vertaling: Gerard Wijdeveld) Gisteren ben ik opnieuw begonnen in het boek The mysterie of the supernatural […]
‘Voor hen (de romantici -hm) viel ook de politiek – net als de wetenschap en de moraal – onder het esthetische. Maar sinds Hitler en Stalin is dat om begrijpelijke redenen een taboe. Het lijkt me anders dan Evers wel een motief om de pretenties wat lager te stellen. Misschien verwachten we, onbewust verleid door […]
There are women for whom it holds that, in order to be allowed to fuck them freely and repeatedly, one would be ready to calmly observe one’s own wife and small child drowning in cold water.’ Met deze ijzingwekkende eerste zin van zijn roman veroorzaakte een Engelse schrijver in de jaren negentig een klein schandaal. […]
Arnold Böcklin: Medusa, 1878 Jullie moeten niet denken dat ik ben gekomen om vrede te brengen op de aarde. Ik ben niet gekomen om vrede te brengen, maar strijd. Ik kom strijd brengen tussen vader en zoon, tussen moeder en dochter, en tussen een vrouw en haar schoonmoeder. De mensen met wie je in één […]
Ludwig Binswanger en Ellen West Achter het kabaal dat hij maakte, gingen onzekerheid, aarzeling en inconsequentheid schuil. Zijn overgevoeligheid voor persoonlijke kritiek, zijn onvermogen een discussie met rationele argumenten te voeren, zijn onbeheerste woede-uitbarstingen, zijn extreme weerzin iets formeel vast te leggen: het waren evenzovele kenmerken van een onevenwichtige persoonlijkheid, die zijn gedrag tot op […]
‘De inderdaad bestaande verschillen tussen de Germaanse en Joodse psychologie, waarin de deskundigen sinds lang op de hoogte zijn, mogen van nu af niet meer verdoezeld worden; voor de wetenschap kan dit alleen maar bevorderlijk zijn.’ Deze woorden zijn van Carl Gustav Jung werden geschreven in het begin van de jaren dertig. Achteraf zal hij […]
Ieder mens heeft vermoedelijk zo’n keerpunt in zijn leven, het nachtelijke contractie-punt van zijn wezen; hij wordt door de nauwheid ervan heen geperst, en hervindt zich dan in de zekerheid van zichzelf, in de zekerheid van het gewone dagelijkse leven; en wanneer hij zichzelf ondertussen ongeschikt heeft gemaakt om daarin nog vervulling te vinden, hervindt […]
De oerscène van het voyeuristisch kijkplezier is het kind dat door het sleutelgat van de slaapkamer van zijn ouders kijkt en ziet hoe zij de liefde bedrijven. Daarbij hoeft niet eens sprake te zijn van een scène die in werkelijkheid gezien is. De oerscène (in het Engels: ‘primal scene’) kan ook door de fantasie van […]
‘Ook het mysticisme kwam voort uit seksuele perversiteit; alleen veranderde het nationaal-socialisme het masochistische karakter van de oude patriarchale religie (het christendom) in een sadistisch mysticisme. Evenals de Kerk behoort het fascisme tot ‘het georganiseerde mysticisme als internationale antiseksuele organisatie.’ Dat schrijft Harry Mulisch in Het seksuele bolwerk (1973) als hij de visie van Wilhelm […]
Op 29 oktober 2014 ontving het bataljon van Hitler de vuurdoop op de weg naar Menen, vlakbij Ieper. Na vier dagen, zo schreef hij aan Jozeph Popp en een kennis in München. Ernst Hepp, waren er van het 3600 man sterke List-regiment nog 611 man over. De verliezen in de eerste dagen zijn inderdaad op […]
‘Als er een concept is geweest dat mij heeft geholpen de tegenstellingen tussen de biografie en de sociaal-historische studie te overbruggen, dan was het wel Max Webers begrip ‘charismatisch leiderschap’. In dit concept wordt de verklaring voor de bijzondere vorm van politieke macht primair gezocht bij de ontvangende kant van ‘charisma’, niet zozeer dus bij […]