Begin jaren zestig was ik vaak op het Museumplein in Amsterdam. Het Ignatiuscollege aan de Hobbemakade was daar niet ver vandaan. Zo kan ik me nog goed herinneren dat op het Museumplein bij de Honthorststraat een standbeeld van Vincent van Gogh werd onthuld. Het was een wat wonderlijk beeld, zeker op deze plek. Het Van […]
Vaak wordt beweerd dat de abstracte beeldhouwkunst zijn oorsprong vindt in het constructivisme van Vladimir Tatlin en Naum Gabo, dat na de Russische revolutie is ontstaan. De kunst stelde zich in dienst van de technologische vooruitgang. Het principe dat destijds in de beeldhouwkunst werd geïntroduceerd was volstrekt nieuw en werd ontleend aan de bouwkunst: de […]
Onlangs voelde Microsoft zich gedwongen om Tay, een AI-programma dat zich richtte op millennials, in een vat met gesmolten staal te dompelen. Het bedrijf besloot deze chatbot te dumpen nadat hij scheldwoorden tegen mensen begon te tweeten. Hij was een overtuigde neonazi geworden en verklaarde tegen iedereen dat Hitler groot gelijk had gehad en dat […]
‘Nu weet ik dan eindelijk wat mij tot deze kamer getrokken heeft. Het is mijn sterfkamer.’ Harry Mulisch, 1947 Het werk van Harry Mulisch uit de jaren vijftig en zestig weerspiegelt in veel opzichten het optimistische geloof in technologische vooruitgang dat destijds heerste. We beleven nu opnieuw zo’n tijd van snelle technologische vooruitgang. De komst van […]
Hans Kraan en ik op het Spui in Amsterdam bij de rellen tijdens de Maagdenhuisbezetting, mei 1969 (foto: de Volkskrant). Ik mag de oorlog dan niet hebben meegemaakt, de jaren zestig heb ik redelijk intensief beleefd. Sterker nog, die jaren zitten als dikke ringen in de boomstam van mijn leven. Eigenlijk is dat roerige decennium […]
Partir c’est mourir un peu. Maar terugkeren is als opnieuw geboren worden. Dat heb zelf ik ervaren toen ik onlangs na jaren opnieuw in Rome was. Iets vergelijkbaars, maar wel in mindere mate, overkomt me als ik weer eens terug ben in Amsterdam. Daar liggen mijn wortels, niet in Friesland. Mijn wieg stond in de […]
Op YouTube vond ik laatst een paar filmpjes over Helen Keller, over wie ik ooit iets gelezen heb, ik dacht in een boek van Piet Vroon. Ze was een doofstom kind dat werd opgevoed door een liefdevolle gouvernante, Allen Sullivan genaamd. Ze leerde haar woordjes door tekens in de palm van haar hand te tekenen, […]
Zonder titel, 1971 (120 x 80 cm) Door te bloggen kan ik ronddwalen in mijn eigen verleden. Bij voorkeur in de eerste dertig jaren van mijn leven toen ik nog woonde in Amsterdam. Nostalgie is voor mij een belangrijke drijfveer voor het schrijven. En schrijven is voor mij dwalen, een verhaal beginnen en niet weten […]
Is het mogelijk om het fenomeen psychose te begrijpen vanuit je eigen ervaring van een psychose? Ik heb veel over mijn eigen ervaringen nagedacht, maar over de vraag wat en psychose nu precies is, tast ik eigenlijk nog altijd in het duister. Alle theorieën, die ik eerder op schrift heb gesteld, zijn uiteindelijk hypotheses. Ik […]
‘Ik noem Picasso evenmin als Joyce psychotisch, maar ik reken hen slechts tot die zeer grote groep mensen die op grond van hun habitus op een diepgaande psychische storing niet met een gewone psychoneurose maar met een schizoïd complex van symptomen reageren. Ik heb het niet nodig geoordeeld om hier deze psychiatrische uiteenzetting te geven, […]
In maart 1996 verscheen Cover-Itch!, een boek in de vorm van een glossy, ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van het kunstenaarsinitiatief Hooghuis in Arnhem. Aan de kunstcritici Tineke Reijnders en Cornel Bierens was gevraagd een essay te schrijven over de ‘radicaliteit en de plaats van de kunstenaarsinitiatieven in Nederland’. In het voorwoord van deze […]
Diep weggestopt in het geheugen van mijn computer vond ik onlangs een lijst met kunstwerken die om een of andere reden in Friesland nooit gerealiseerd zijn. Je kunt van mening verschillen over de vraag of het terecht was dat deze grootse ideeën nooit zijn uitgevoerd. Tegenwoordig is er een grote behoefte aan zogeheten ‘iconische kunstwerken’ […]
Nothing under heaven is softer or more yielding than water. But when it attacks things hard and resistant, there is not one of them that can withstand because of what it is not, water prevails. There is nothing that can compare. Laozi, Tao Te Ching De ecologische voetstap die mijn generatie nalaat op aarde is groter […]
Het woord ‘ruimte’ verwijst naar een realiteit buiten ons of het is een metafoor. Als Kant gelijk heeft is er nog een derde mogelijkheid en bestaat er helemaal geen ruimte in de realiteit. Ruimte zou een categorie zijn die onze geest aan de werkelijkheid oplegt. Maar laten we er vanuit gaan dat het woord ‘ruimte’ […]