Als Augustinus, een van de meest invloedrijke theologen en filosofen van het christendom, in onze tijd zou terugkeren, zou hij waarschijnlijk de complexiteit en diversiteit van onze moderne samenleving observeren en zich afvragen hoe deze zich verhoudt tot zijn eigen ideeën en geschriften. Een van de belangrijkste concepten van Augustinus was zijn theologie van de […]

Grote schrijvers verlieten hun geboortegrond om vervolgens een web van goud te spinnen uit hun eigen herinneringen aan hun geboortegrond. Neem James Joyce, die wegtrok uit Ierland maar zijn leven lang over Dublin bleef schrijven. Indrukken uit de vroegste jeugd 
vormen in het algemeen een 
schatkamer voor schrijvers en dichters. In A la recherche du […]

Natuurlijk kan ik dat voor u doen! Hier is een tekst geschreven op de wijze zoals de taalmachine van Tinguely dat zou doen: Met een klinkend kabaal kwam de taalmachine van Tinguely tot leven. Hij begon onmiddellijk woorden en zinnen uit te spuwen in een stroom van klank en betekenis. Zijn mechanische brein zoemde en […]

Mijn vroege psychose in 1966, toen ik achttien jaar was, heeft mijn leven veranderd. Als ik na een halve eeuw de balans opmaak van wat die verandering mij heeft opgeleverd, dan zie ik een gemengd beeld met veel lichtpartijen maar ook schaduwkanten. Zo’n zestien jaar na mijn opname bleef ik last houden van een soort […]

‘Laatst was ik in Friesland op een begrafenis. De overledene had als wens uitgesproken dat zijn Friese paradijsje niet aan een Fries zou worden verkocht. Hij was bang dat dan alle vogels die hij op en rond zijn domein verzameld had, geen rustplaats meer zouden kunnen vinden, omdat door die nieuwe eigenaar zijn jarenlang opgebouwde […]

‘Maar als Jim of Stephen het over het heelal hadden, bedoelden ze er het abstracte kwantumuniversum mee, doordrenkt van onzekerheid, met alle mogelijke geschiedenissen die als het ware bovenop elkaar gestapeld waren.’ Aldus Thomas Hertog in zijn recent verschenen, fascinerende boek Het ontstaan van de tijd. Mijn reis met Stephan Hawking voorbij de oerknal (2023). Het […]

Ik heb me altijd verbaasd over het simpele feit dat elke boom in de vorm van een boom groeit. Sterker nog, als je een groepje bomen bij elkaar ziet staan in een open landschap dan zie je altijd een doorlopende contourlijn die het geheel omsluit.  Niet eerst een hoge boom en dan een lage en […]

‘Zo geeft Huub Mous een mooie beschrijving van hoe hij overstroomde van de inzichten waar iedereen bekend mee moest worden – om te beginnen de paus. Dit begon bij Mous met een intens ervaringsproces of post-puberale identiteitscrisis waarin religie en Mous’ plaats in de wereld ter discussie stonden. Tijdens een verblijf in een klooster kreeg […]

‘De jeugd van tegenwoordig,’ is een zegswijze die pas na de oorlog is ontstaan. Als je de oorlog niet had meegemaakt, dan was dat een probleem, niet alleen voor degenen die de oorlogsjaren wèl hadden beleefd, maar vooral voor degenen die er geen weet van hadden. Sterker nog, die moesten er niets van weten. Hun […]

‘Ik  ben verbijsterd dat je aanhoudende intellectuele analyses leest over de woelige toestand in de wereld, over democratie, rechtstaat en geopolitiek, maar nooit worden daarin begrippen als kunstmatige intelligentie, digitalisering, internet of algoritmen genoemd. Nooit!’ Aldus Maxim Februari in een interview in de Volkskrant van gisteren naar aanleiding van zijn nieuwe boek Doe zelf normaal. […]

In diepste wezen is schrijven een vorm van verzamelen. Een schrijver verzamelt zinnen. Iedereen heeft zijn hobby en een geliefkoosde hobby is verzamelen. Zo ken ik mensen die er plezier 
in vinden rouwadvertenties bijeen te garen, anderen die zweren bij Chinese keramiek uit de Ming-periode en ik ken zelfs 
iemand die zich toelegt op het […]

‘Het Ene bij Plotinus staat ‘buiten de aardse tijd’. Er is wel tijd ‘daarboven’, 
maar dat is de zuivere perfecte (non-)tijd van de eeuwigheid. Deze verstrijkt 
niet en kent geen uitgestrektheid. In dit domein van eeuwigheid staat alles 
stil’, maar alles is er ook ‘levend’. Contact met deze buitentijdse hogere 
wereld is mogelijk door zuiver […]

E-mails, complete werkstukken, sarcastische epistels over obscure onderwerpen: je kunt het zo gek niet bedenken of mensen van over de hele wereld vragen aan het programma ChatGPT om het te genereren. De laagdrempelige AI-tool, die op basis van kunstmatige intelligentie teksten verzint, typt ze voor je ogen uit. De site leidt tot nog meer enthousiasme dan […]

Het leven is een reis door de tijd, die elke dag opnieuw begint en elke week van voren af aan. Maandag, dinsdag, woensdag, donderdag….  De reis van het leven is een cirkelgang van dagen en elk dagboek begint met de aanduiding van de dag. ‘Donderdag 8 december 2022,’ schrijf ik boven aan de bladzijde. Sinds […]

‘Wie probeert levende mensen op het toneel te brengen, brengt slechts 
de dood der verveling en niets interessanter dan de regisseur, 
die levende paarden de planken doet opstommelen. Wie ideale 
typen weet te doen leven in beweging en tegenbeweging, boeit, 
ja ontzet zijn auditorium. In een spiegel kijken is niets bijzonders, maar zijn eigen geest […]

Er was eens een econoom die heette Pen. Die zei dat alles wat economen zeker weten op één briefkaart kan worden geschreven. Met een pen, neem ik aan, maar dat doet er nu even niet toe. Ik heb die wijsheid altijd onthouden. Jammer genoeg ben ik vergeten wat op die briefkaart zou moeten staan. Dat […]