Categorieën

Archief voor Friesland

De wereld van Peter Stuyvesant

Onthulling standbeeld Peter Stuyvesant door minister Kernkamp te Wolvega In Wolvega staat een bescheiden standbeeld. Jentsje Popma is de maker. Het beeld stond altijd wat achteraf op een pleintje met schrale woningen uit de jaren vijftig. Het werd onthuld op 12 juli 1955. Tegenwoordig staat het beeld in een al even kale nieuwbouwwijk. De tijd […]

Lees de rest

Herinneringen aan de Stellingwerven

In 1999 werd in de gemeente Oostellingwerf de manifestatie ‘In Verbelinge’ (Stellingwerfs voor ‘In verbeelding’) georganiseerd. Als het gaat om grootschalige projecten in Friesland is deze manifestatie uitzonderlijk te noemen. Voor een kleine plattelandsgemeente met nog geen 30.000 inwoners was een project met een budget van acht ton (in guldens) en met deelname van kunstenaars […]

Lees de rest

Hessel Miedema & Allen Ginsberg

‘In het voetspoor van Ginsberg schaffen de jongeren 
zich koebellen aan, steken bloemen achter hun oor en luisteren 
verrukt naar de gezangen. En dankzij deze aandachtige luisteraars 
heeft Ginsberg een groter gehoor onder de dissidente jeugd dan 
welke christelijke of joodse geestelijke ooit zou kunnen hopen te 
bereiken en in beweging te brengen.’ Of zoals […]

Lees de rest

Kunstenaars komen van elders

Een Kafka-achtige ervaring vannacht. Ik was ontboden in het heilige der heilige van deze op oeroude rituelen gestoelde provincie. Er was niemand. Na een uur wachten in een kaal vertrek, waarin alle wanden waren bekleed met stalen lambriseringen, werd ik door een bode in zwart gewaad naar binnen geroepen. Het volgende vertrek was met tropisch […]

Lees de rest

Met een kaal intellect in een kale wereld

‘De moderne intellectueel staat met een kaal intellect in een kale wereld en hij zal daar moeten blijven zonder te capituleren, maar ook zonder van de nood een deugd te maken. Hij staat tussen twee vuren en hij zal het in deze situatie moeten uithouden. Uithouden – dat is onze laatste voorlopige moraal. De deugd […]

Lees de rest

De zelfhaat van Friezen en Joden

‘Ik skreau in stik dêr’t 
ik yn útiensette dat de keunstner him yn it foarste plak 
to bikroadzjen hie om syn keunst, net om it folk. Dat as 
er it bêste joech hwat er hie, dat fansels mei it folk 
forboun wêze soe, net mei it folk fan hjoed-de-dei 
faeks, mar dan mei it folk […]

Lees de rest

Ids here!

 

Lees de rest

Modernisme en het Fries eigene

Voor het Fysk Festival van 1990 maakte Ids Willemsma een installatie bij paal 12 op het strand van Ameland. Daar werden op de eb- en vloedlijn twee kooiachtige constructies gebouwd, waarvan de ‘eb-kooi’ behangen werd met vijfhonderd klompen. Deze werden vervolgens per schip naar de twaalfmijlszone gevaren en daar te water gelaten. Zo voer een […]

Lees de rest

Ruimtelijke kwaliteit

Aldous Huxley maakte omstreeks 1920 per automobiel een reis door Nederland. De Afsluitdijk was er toen nog niet. Toch raakte hij onder de indruk van een kwaliteit in het Hollandse landschap, die we zelf nogal eens geneigd zijn over het hoofd te zien. ‘Een reis door Nederland’, zo schreef Huxley, ’is een reis door de […]

Lees de rest

Lolle Nauta en de laatste mens

‘Er is na de Romantiek iets veranderd. Sartre – de 
kunstenaar – heeft de hel naar de aarde verplaatst, Malraux 
vecht voor een betwijfelde hemel op aarde en een Achterberg 
haalt de hele eschatologie naar zich toe en neemt de overwinning op de dood in eigen handen. Het is opmerkelijk, dat 
behalve van der Leeuw […]

Lees de rest

Op zoek naar een ethiek zonder God

‘Juist omdat echter met de bewustheid ook de nietigheid van het bestaan toeneemt, zal de mens, naarmate 
hij bewuster wordt, meer geneigd zijn hiervoor een 
compensatie te zoeken om het gat te dichten, dat hij 
zelf gegraven heeft. Juist omdat hij in tegenstelling tot 
een kind niet alleen zijn eigen wereld kent, maar er weet […]

Lees de rest

Nationalisme in de moderne ruimte

Nationalisme is een proces van in- en uitsluiting, waarbij het ervaren van een collectieve identiteit een centrale rol speel. Hoe ontstaat zo’n identiteit? Hoe komt het dat mensen bij een groep willen horen die zo groot is dat ze onmogelijk alle leden van die groep persoonlijk kunnen leren kennen: een regio, een natie, een geloofsgemeenschap. […]

Lees de rest

De regio als navel van Europa

‘Het nieuwe erin echter is dat dóór 
het alledaagse leven van de Brabantse dorpelingen heen een meer fantastisch ele
ment komt spelen, en dit geeft deze boeken een cachet waarin werkelijke menschen 
zich gemakkelijk vergrooten tot zinnebeeldige helden en waarin werkelijke dingen 
zich gemakkelijk onderwerpen aan tooverachtige verhoudingen.’ Aldus schreef Anton van Duinkerken over de romans […]

Lees de rest

Een New Yorker in Heerenveen

(foto’s: Jurjen K. van der Hoek) Het was een volle bak gisteren in Tjepkema’s molen in Heerenveen waar de presentatie plaatsvond van het boek Sies Bleeker, libje yn liende tiid over Sies Bleeker, uitgegeven door uitgeverij Perio van Willem Winters. Een prachtig boekje met een indringend interview dat Eeltsje Hettinga vorig jaar met Sies heeft […]

Lees de rest

Modernisme en herinnering

  In het tijdschrift De Tsjerne (jaargang 1954) citeert Fokke Sierksma een Friese psychiater die zijn praktijk had in Groningen: ‘In Fries moat om geestelijk soun te wurden nei Grins farfarre.’ Tiny Mulder legde deze woorden voor aan Jan Wybenga, in een vraaggesprek dat is opgenomen in haar boek Hwer hast it wei? (1971). De […]

Lees de rest

De verrekijk in Friesland

  ‘Wil men aan de vele definities van cultuur er nog één toevoegen, dan zou men kunnen zeggen dat een cultuur het totaal is van aangeleerde gedragsvormen van een menselijke samenleving + de zintuiglijk waarneembare producten en de niet waarneembare voorstellingen die daarvan het resultaat zijn.’ Deze compacte en handzame definitie werd ooit geformuleerd door […]

Lees de rest