Albert Camus merkt in De mens in opstand op: „Als principes falen, hebben mensen maar één manier om ze te redden, en hun geloof te redden, dat is ervoor te sterven.” Veel mensen nemen liever afscheid van hun geliefde dan van hun principes. De echte eenzaamheid begint kennelijk als je je laatste principe hebt uitgezwaaid. En de […]
Zoekend in de krochten van mijn computer vond ik gisteren een groot bestand van zo’n 150 pagina’s met allerlei blogteksten die ik ooit heb verzameld onder de noemer ‘De grote transformatie van aanwezigheid’. Het is een wat onsamenhangend geheel, waarvan ik misschien ooit gedacht heb dat er een boek uit te destilleren viel. Vaak functioneert […]
In 2011 werd ik uitgenodigd om een lezing te houden op de Nacht van de Filosofie. Als onderwerp koos ik De schoonheid van het echte leven (op internet). Gezien de huidige ontwikkelingen met AI – met vervagende grenzen tussen echt en onecht – lijkt mijn verhaal van destijds ineens opvallend actueel. In de aanloop van […]
In het begin van deze eeuw schreef Karen Armstrong haar boek De strijd om God, dat ging over het fundamentalisme in de religie. Kort nadat zij haar manuscript voltooide, vonden in Amerika de aanslagen van 9/11 plaats. Heel even had zij de indruk dat ze helemaal opnieuw kon beginnen, maar weldra drong het tot haar […]
Ed Brand van uitgeverij Candide had het boek het liefst als een ‘manifest’ gelanceerd. Dat ging ons – Egbert, Tellegen, Daan Muntjewerf en ik – net iets te ver. Maar de titel — Tegen de tijdgeest — liet aan duidelijkheid weinig te wensen over. Ons boek was een aanklacht geworden tegen de ontzieling van de […]
“Dit boek gaat over de rouw in al zijn denkbare gedaantes. Onder rouw versta ik niet alleen de gevoelens die ontstaan na het verlies van een geliefd persoon en het proces van herstel dat daarop volgt – of zou moeten volgen. Ik richt mij ook op de rouw die zich kan aandienen bij andere vormen […]
‘In zijn boek doet Huub Mous veelvuldig verslag van de grimmige discussies tussen Friese kunstenaars en opinieleiders in de na-oorlogse jaren. Elkaar betwisten was erg populair. Het verlangen naar de niet bewust beleefde oorlog manifesteerde zich in stellige opvattingen over wie goed was en wie fout. Voor de goede orde, fout was meestal de ander. […]
Op 19 april 2008 was het zover. In het Fries Museum werd de tentoonstelling De Kleur van Friesland geopend. Jannewietske de Vries nam mijn boek in ontvangst, waar ik een jaar lang aan had gewerkt. “Laat mij dat laatste jaar maar thuis maar thuis zitten,” had ik tegen mijn directeur gezegd, “dan ga ik wel een boek schrijven.” De […]
Hetzelfde recept als gisteren. AI leest mijn manuscript, in dit geval van mijn boek ‘Jihad of verstandsverbijstering’, dat in 2017 verscheen. Vervolgens maakt ‘hij’ daar een blogtekst van, met daar achteraan een gesprek tussen een man en een vrouw over de inhoud van het manuscript. Dit was het resultaat. *** In dit essay ontvouwt de […]
Ik blijf me verbazen over de mogelijkheden die de kunstmatige intelligentie te bieden heeft. Gisteren vond ik de eerste versie terug van een manuscript, dat uiteindelijk heeft geleid tot mijn boek Modernisme in Lourdes, Gerard Reve en de secularisering, dat in 2013 is verschenen. Ik heb die tekst door AI laten samenvatten tot een blogtekst, met […]
Wat we geheugen noemen, is geen archief van feiten, maar een fluïde veld van associaties, stemmingen, zintuiglijke flitsen. Het lijkt oneindig in zijn uitgestrektheid, en tegelijk onbetrouwbaar in zijn details. Minuscule gebeurtenissen, ooit achteloos voorbijgegaan, kunnen zich decennia later onverwacht melden als beelden zonder duidelijke oorsprong. Ze lijken ons niet toe te behoren, maar zich […]
In de zomer van 2001 heb ik een essay geschreven met als titel Goddeloosheid in Utopia. Dat deed ik op verzoek van het Fries Genootschap, maar die wilde het niet publiceren om redenen die mij nooit duidelijk zijn geworden. Later heb ik het zelf gepubliceerd onder de titel Adieu/ à Dieu. De tekst is nog […]
(Portretfoto links is gemaakt door Henk Bleeker) ‘Zo begint weer, onafwendbaar, de voortschuiving van mijn herinneringen, die ik ditmaal besloten heb niet te verzegelen, want misschien is de tijd nabij, waarop al deze ongeloofwaardige en nooit ergens verband mee houdende invallen, nauwelijks verwoordbaar, als flarden van niet voleindigde gesprekken en nooit voltooide, dubbelzinnige beweringen zonder […]
Stijlpluralisme in de kunst ontstond in het begin van de twintigste eeuw, ruim gesteld in de periode van 1880 tot 1920. Over het ontstaan van het stijlpluralisme bestaat heel wat literatuur van vooraanstaande kunsthistorici, die ieder op hun wijze hebben gewezen op bredere ontwikkelingen in de cultuur, en met name op de invloed die de […]
In hedendaagse psychotische ervaringen zijn motieven te herkennen die diep verweven zijn met onze digitale infrastructuren. Achtervolgingswanen richten zich niet meer op buren of geheime diensten, maar op datastromen, gepersonaliseerde advertenties en algoritmes. Identiteitsverwarring manifesteert zich in de spanning tussen het zelf en zijn talloze digitale profielen. Tijdservaringen in de psychose — zoals het gevoel […]
Yeuzelgeus is boos op Douwe Bob. Heel Holland springt erbovenop. We leven in tijden waarin verontwaardiging een reflex is geworden. Het is bijna ontroerend hoe voorspelbaar onze reacties tegenwoordig zijn. Iemand zegt iets, iemand doet iets, en de rest van het land — of althans Twitter — weet zich geen raad zonder luidruchtige reactie. Alsof […]
Es ist der stetig fortgesetzte, nie erlahmende Kampf gegen Skeptizismus und gegen Dogmatismus, gegen Unglaube und gegen Aberglaube, den Religion und Naturwissenschaft gemeinsam führen, und das richtung weisende Losungswort in diesem Kampf lautet von jeher und in alle Zukunft: Hin zu Gott! In 1938 sprak Max Planck deze woorden uit, als afsluiting van een lezing. […]
Op 26 april j.l. was het negentien jaar geleden dat ik met dit weblog begon. Wat ooit begon als een vluchtweg, een dagelijks ritueel om mezelf op andere gedachten te brengen, is langzaam een verslaving geworden. Een weblog leek een dagboek dat je openbaar maakt — althans, dat dacht ik. Je schrijft wat je kwijt […]
Stel je een werkelijkheid voor die haar laatste reserves heeft prijsgegeven, die alle energie van het valse heeft opgenomen, uitgezogen als een vrucht tot alleen de glans van de schil overblijft. Zo ontstaat de simulatie: waarder dan het ware, glanzender, overtuigender dan waarheid ooit kon zijn. De werkelijkheid wordt te zichtbaar, haar vormen treden uit […]