Psychose of Jihad?
In de zomer van 2001 heb het essay Goddeloosheod in Utopia geschreven, op verzoek van het Fries Genootschap, maar die wilden het niet publiceren om redenen die mij nooit duidelijk zijn geworden. Ik begon met een dagboek op de dag na 11 september. ‘There’s someting rotten in the state of Denmark,’ zei ik tegen mezelf. Er werd druk gewerkt aan een nieuw Centrum voor Beeldende Kunst in de Infirmerie. Een paar mensen in mijn directe omgeving hadden een dubbele agenda. Maar ik had geen zin om de rol van Hamlet te spelen. Dat schrijven in een dagboek heb ik ruim twee jaar volgehouden. Toen heb ik alles weggegooid. Een mens kan zich zelf niet begrijpen. Hoe meer je dat probeert, hoe meer je jezelf voor de gek houdt.
Met 9/11 is dat precies zo. De betekenis van dit gebeuren is nog steeds niet in volle omvang duidelijk. Kort na de aanslagen werd ik door Piet Hemminga – mijn voormalig directeur bij de Fryske Kultuerried – gevraagd om een zogeheten Brekpuntlêzing te houden in It Aljemint van de Fryske Akademy. Dat verzoek had niets met de aanslagen in Amerika te maken. Brekpuntlêzingen vonden destijds elke maand plaats, tijdens de lunchpauze met een broodje met koffie achteraf.
Ik mocht mijn onderwerp zelf kiezen. Voor mij was meteen duidelijk dat ik het maar over één ding kon hebben: de aanslagen van 11 september. Hoe moest het verder met de wereld na deze verschrikkelijke terreuraanslagen. De kranten stonden er elke dag vol mee. Het was wat je noemt een hot item waarmee je bij voorbaat alle ogen op je gericht had. Mijn lezing vond plaats op 14 november 2001 en trok opmerkelijk veel belangstelling.
Het onderwerp ‘terrorisme’ bleef me intrigeren. Ik gaf ook nog een lezing in Groningen en vanaf dat moment zou ik gastcolleges gaan geven op Academie Minerva op uitnodiging van Bartle Laverman. Elke week twee uur. Ik besteedde er veel aandacht aan en kreeg ook veel feedback van mijn studenten. Avonden lang zat ik voortaan begraven in de boeken en bereidde mijn colleges voor. Later gaf ik dezelfde lezingen ook in de Infirmerie. Beter een goed leraar dan een slecht hoogleraar, zei ik wel eens tegen mezelf. Of zoals de Friezen zeggen: As it net kin sa’t it moat, dan moat it mar sa’t it kin.
Gisteren ontving ik een concept van de folder voor het congres STRANGER IN THE CITY waarin ik als spreker als volgt wordt aangekondigd:
Huub Mous (1947) is an art historian and publicist. He wrote about various subjects in periodicals and museum catalogs, including De Gids, Tirade, Kunst- & Museum Journaal and Museum Boijmans van Beuningen. In 2011 he published with two co-authors Against the spirit of the times, looking back on a psychosis (Tegen de tijdgeest, terugzien op een psychose). He philosophically analyses his psychosis from 1966 – he was 18 – in the light of the rapid collapse of the Catholic world view that he was so familiar with. In 2017 Jihad or psychosis (Jihad of verstandsverbijstering) was published. This book focuses on the grey area that recently arose between various forms of psychotic violence and terrorist violence. All this under the influence of rapid secularisation or the rapid change of world view during adolescence. Since 2006 he writes a blog on his website (www.huubmous.nl) on a daily basis.