Voetballen na de ramp

We schrijven 12 maart 1953. In het stadion Parc des Princes in Parijs wordt een benefietwedstrijd gespeeld tussen het Franse nationale elftal en een gelegenheidselftal van in Frankrijk spelende Nederlandse beroepsvoetballers. De wedstrijd is georganiseerd door het Nationaal Rampenfonds en de opbrengst is voor de slachtoffers van de Watersnoodramp van 1953. Al vroeg komt Frankrijk op een 1- o voorsprong door en doelpunt van Saunier. Bertus de Harder maakt gelijk en dat moment is op bovenstaande foto te zien. Bram Appel tenslotte scoort de winnende treffer. Aan Nederlandse kant spelen verder mee: Frans de Munck; Vreeken; Arie de Vroet; Rinus Schaap; Cor van der Hart; Joop de Kubber; Kees Rijvers; Van Geen en Timmermans.

Ik vond deze foto in het befaamde Blue Band Sportboek, dat ik onlangs antiquarisch op de kop heb kunnen tikken. De wedstrijd in Parijs geldt als een hoogtepunt in de geschiedenis van het Nederlandse voetbal. De in Frankrijk spelende Nederlandse profs waren in feite een soort dissidenten die niet meer door de KNVB werden erkend. Het amateurvoetbal was nog heilig in die tijd. Juist deze wedstrijd gaf de doorslag voor de invoering van het profvoetbal in Nederland. Dat was maar goed ook want het niveau van het Nederlands elftal was begin jaren vijftig weggezakt tot een bedenkelijk niveau. Even later speelde het echte Nederlands elftal, dat louter uit amateurs bestond, tegen Denemarken. Deze wedstrijd, die ook georganiseerd werd door Nationaal Rampenfonds, werd met 2-1- verloren. Het verschil in kwaliteit kwam opeens pijnlijk aan het licht. Zelfs met Abe Lenstra in de ploeg stelde het Nederlands elftal eigenlijk niet veel voor. Men wilde de profs erbij en zo geschiedde.

In de jaren vijftig was het organiseren van benefietwedstrijden heel gewoon. Na elke ramp werd er zo’n wedstrijd gespeeld. De eerstvolgende watersnoodramp die Nederland trof is heel wat minder bekend dan die van 1953. Op 14 januari 1960 werd de Amsterdamse wijk Tuindorp Oostzaan getroffen door een overstroming. De schade was enorm, 15.000 mensen werden uit hun huizen verdreven.  Ik kan me dat nog goed herinneren. Ik zat toen in de eerste klas van het Ignatiuscollege. Nard was een klasgenoot van mij. Hij woonde in de Lomanstaat. Dat is een van de mooiste straten van Amsterdam, waar ooit Anton van Duinkerken woonde en in 1954 ook Gerrit Benner kwam te wonen, maar dat wist ik toen nog niet. Nard zelf woonde overigens tegenover Henk Terlingen, alias ‘Apollo Henkie’. Ook een oud-ignatiaan trouwens.

Nard was een fervent Feijenoord-fan. Ik was een aanhanger van Ajax. In de tweede klas in 1961-62 zaten wij naast elkaar op de achterste bank. Ik weet nog goed dat ik op een dag een portretfoto van Henk Groot heb ingelijst en provocerend op de schoolbank legde. Zo van: dit is pas een echte voetballer, die hebben jullie bij Feijenoord niet. Henk Groot was een begenadigd voetbaler. Hij was de broer van Cees Groot, die ook bij Ajax speelde. In het seizoen 1961-62 scoorde Henk maar liefst 41 doelpunten voor Ajax, een record dat nog altijd niet geëvenaard is. Henk Groot had een fabuleuze koptechniek.  Zijn mooiste doelpunt scoorde hij ook met een kopbal tegen Real Madrid op 11 oktober 1967.

Op die schooldag in november 1961 wist ik nog niet dat Henk Groot later door Feijenoord bij Ajax zou worden weggekocht. Maar Ajax kocht hem gelukkig weer terug. Henk Groot woonde in die tijd trouwens tegenover mij in de Johannes van der Waalssstraat. In dezelfde flat waar eerder Joop de Kubber had gewoond, die in 1953 nog had meegespeeld in die beroemde wedstrijd in het Parc des Princes. Maar ik dwaal af. Die portretfoto van Henk Groot, die ik had ingelijst, heeft Nard toen van mij gepikt. De volgende dag kreeg ik hem terug als een hoopje as in een glazen potje. Zo ging dat toen. De vete tussen Ajax en Feijenoord was een oorlog op leven en dood. Toch konden Nard en ik het best goed met elkaar vinden. We voetbalden samen in het Vondelpark dat niet ver van zijn huis in de Lomanstraat lag.

Nard ging Nederlands studeren en schreef later nog een proefschrift over het voorzetsel in de Nederlandse taal. De laatste tijd ontwikkelt hij zich tot een geschiedschrijver van Feijenoord. Zo schreef hij onlangs een verslag van Vorwärts Berlin tegen Feijenoord, een wedstrijd die wij samen in maart 1970 in Oost-Berlijn hebben gezien. Van de week wees hij me op een verhaal dat hij geschreven had voor de supportersvereniging van Feijenoord over de benefietwedstrijd die werd georganiseerd kort na de watersnoodramp in Tuindorp Oostzaan. Het Rotterdams elftal speelde tegen het Amsterdams elftal. Ik kan me die wedstrijd niet meer herinneren. Wat wil je ook, de Rotterdammers wonnen met 11-4! Nards verhaal over die wedstrijd is hier te lezen. Kees Rijvers – zo blijkt nu – is de enige voetballer die zowel in deze wedstrijd als in het beroemde duel in het Parc des Princes heeft meegespeeld. Een echte rampenvoetballer dus.