Eergisteren hoorde ik van Charles, de oudste broer van Marijke, dat Hansje is overleden. Hansje was haar jongste broer. Hans, zo heette hij natuurlijk, maar Marijke noemde hem altijd Hansje. Hij was de benjamin in een gezin met drie kinderen. We hadden al jaren geen contact meer met hem. Vorig jaar  heb ik hem nog even gebeld om hem op te hoogte te brengen van het overlijden van Marijke. Toen ging het al niet zo goed meer met hem. Tegelijk met Marijke was ook bij hem kanker geconstateerd.

Hij. woonde heel lang in een mooie buurt, in Amsterdam Zuid, waar Marijke en ik ook even gewoond hebben, dicht bij de Jozef Israëlskade. Daar ging het gaandeweg mis. In juli 2014 werd hij opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis nadat hij een poging had gedaan om een einde aan zijn leven te maken. Dankzij de juiste medicatie ging het aanvankelijk iets beter maar sinds  december 2015 bleef hij opgenomen en verbrak hij definitief alle contacten met zijn omgeving.

Hansje is 64 jaar geworden, een jaar jonger dan Marijke. Hij heeft een moeilijk jeugd gehad en ook geen gemakkelijk leven.

Op bovenstaande foto is hij te zien op 1 maart 1974 als getuige bij ons huwelijk in onze parochiekerk op het Linnaeushof, een steenworp afstand van het ouderlijk huis van Marijke. Toen haar vader in 1990 overleed viel het gezin uit elkaar. Sindsdien heb ik Hansje ook niet meer gezien. Toch hebben Marijke en ik veel met hem beleefd in de jaren dat we nog samen in Amsterdam woonden. Dat was van 1971 tot 1977.

Zo gaan de dingen in het leven. Triest maar waar. Vandaag ga ik naar de Nieuwe Oosterbegraafplaats in Amstrdam om afscheid te nemen van Hansje. Eens temeer realiseer ik mij hoeveel beter het is om afscheid te nemen van mensen als ze nog in leven zijn. Hoe dan ook, vandaag kom ik weer terug in de Watergraafsmeer. Midden in de winter….

Hansje, hij ruste in vrede.

Op de Nieuwe Oosterbegraafplaats is in 1966 ook mijn vader begraven en in 2015 mijn zus Lucie gecremeerd. Vertrouwde grond dus. Deze begraafplaats ligt op het eind van de Middenweg, waar vroeger Lusthof Rozenburg was gelegen. Het graf van mijn vader is daar al lang geruimd, zoals dat heet. Op de dodenakker, waar mijn vader lag, is nu een veld voor islamitische graven ingericht. Dit stuk grond ter grootte van een half voetbalveld ligt in de zuidoosthoek van de begraafplaats tegen Betondorp aan. Van daaruit heb je uitzicht op de bewaarschool aan de Zaaiersweg waar Gerard Reve als kind in de banken zat. ‘Laat alle hoop varen Gij die hier binnentreedt.’ Het is daar wat umheimisch en vaak waait er een gure oostenwind…

‘Een Middenwegwind’ zoals ze dat bij Reve thuis noemden.