Categorieën

Archief voor Gerard Reve

Maria en de dood van God

 ‘Ik ben niet de eerste die Michelangelo’s meesterwerk interpreteert. Er zijn veel klassieke schilderijen waar het gezicht van Maria als een doodshoofd wordt afgebeeld, alleen werden die schilderijen verboden door de Kerk. Het is dus eigenlijk een historische referentie. In mijn interpretatie ‘Barmhartige droom’ (Piëta V) offert de moeder zich op voor haar zoon. Dit […]

Lees de rest

Gerard Reve en de wet van Coué

‘Afgezien van één enkel citaat in De Avonden: ‘Hij sloeg zich op de dijbenen. “Werkwijze Koewee. Ik voel me goed. Ik voel me nog steeds 
goed. Ik voel me beter. O, wat voel ik me al beter. Ik ben alweer beter 
dan daarnet,”‘ heeft Reve in zijn werk en uitlatingen nimmer 
aan Coué gerefereerd, maar […]

Lees de rest

Wiersma en het Lourdeswater

‘Kunnen er echt wonderen gaan plaatsvinden? Ja. Vooral en met name als je kleine hoeveelheden L water en of/familie intraveneus zou gaan toedienen. Drinken, inademen of baden kan ook maar dat duurt veel langer. Nul procent bijwerkingen en genezingskansen zo rond de 97-100%. Maar in dat geval moet je dus geloof/religie combineren met wetenschap en […]

Lees de rest

Lourdes & publicity

Om twaalf uur vannacht stond de teller op 91, dus het loopt uitstekend met de voorintekening op mijn boek Modernisme in Lourdes, Gerard Reve en de secularisering. Zo’n grote belangstelling in één weekend, daar had ik niet op durven hopen, zeker in deze vakantietijd. Op heel wat mailtjes kreeg ik een ‘automatisch antwoord bij afwezigheid’. […]

Lees de rest

Psychiatrie en geloofscrisis

‘Maar het vinden van religie is slechts een van de wegen waarlangs eenheid kan 
worden bereikt, en het genezingsproces van innerlijke gespletenheid en disharmonie 
is een algemeen psychologisch proces, dat zich kan voltrekken met behulp van elk 
geestelijk materiaal en niet noodzakelijkerwijs de religieuze vorm behoeft aan te 
nemen. Bij de beoordeling van de religieuze […]

Lees de rest

Lacryma Christi of de traan van Obama

In veel hotelkamers in moslimlanden vind je een pijl op het plafond die naar Mekka wijst. Er bestaan eeuwenoude islamitische instrumenten die met een ingenieus mechaniek de afstand berekenen tussen Mekka en een plaats waar dan ook op de aardbol. In zijn boek De filosofie van het landschap (1970) stelt Ton Lemaire dat herhaling en […]

Lees de rest

Maria van de Rivierenbuurt

Keller: ‘Je hebt de katholieke kerk eens een tovertuin genoemd. Nu met al die vernieuwingen die al enige jaren aan de gang zijn, het snel uitruimen van die tovertuin….heb je nu niet het gevoel dat je net een paar jaar te laat bent?  Het wordt hier ook weer een kale boel.’ Reve: ‘Ik ben wel […]

Lees de rest

Liever Nop Maas dan Geert Mak

Tien man en een halve paardekop waren gisteren komen opdraven bij het gesprek dat Geart de Vries had met Nop Maas in boekhandel Van der Velde in Leeuwarden. Dat waren de doorgewinterde Reve-kenners. (Mooi woord, lijkt wat op zeeverkenners). Het werd een prettig gesprek, waar voor de Friese revianen overigens weinig nieuws te beluisteren viel. […]

Lees de rest

Primal scene

Kijken is volgens Freud nooit een belangeloze activiteit van het oog, maar impliceert altijd een onbewust systeem van sturing en controle, waarbij seksuele implicaties niet zelden de boventoon voeren. Deze seksuele drijfveer van de waarneming kan zowel actieve als passieve vormen aannemen. Lust stuurt de blik, zo leert de psychoanalyse. Sterker nog: kijken is lust, […]

Lees de rest

Psychiatrie en secularisering

  Het oeuvre van Reve fascineert mij, omdat het op een vreemde manier staat voor een tijdperk dat voorgoed voorbij is. Reve is een paradox. Nederland werd seculier, maar het oeuvre van Reve laat het tegenbeeld zien van deze razendsnelle ontwikkeling. Reve daalde neer in het verleden van het Rijke Roomse Leven. Hij zocht een […]

Lees de rest

Wie God zoekt moet hem verlaten

Nederland nam in de tweede helft van de jaren zestig massaal afscheid van de religie. Of beter gezegd: van God in zijn traditionele gedaante. Het was de tijd dat de godsdienst bleef leven, ook al was God dood. De godsdienst en de samenleving schoven uit elkaar, maar de existentiële zingeving kromp ineen tot de nauwe […]

Lees de rest

Het lot van de hele mensheid

In a letter to Hooker, Darwin wrote that ‘it is a 
cursed evil t0 any man to become so absorbed in any subject 
as I am in mine.’ It is an evil because such one-pointedness 
may result in the more or less total atrophy of all but one side 
of the mind. Darwin himself records […]

Lees de rest

Eleonor Rigby of de dood van God

‘God is dood’ kan betekenen: dat God nooit heeft bestaan. dat de God die men ooit moest aanbidden, er niet meer is. dat er een nieuwe, radicale formulering nodig is van woord ‘God’. dat de traditionele taal over God weliswaar moet worden vernieuwd, maar dat de werkelijkheid ‘God’ daarachter reëel blijft bestaan. dat de christelijke […]

Lees de rest

Het psychisch monisme van Reve

‘Het is het dualistische denken dat het bewustzijn van de mens in de weg zit. Maar mijn zintuigen’, zo stelt William Blake, ‘ontdekten het oneindige in elk ding.’ Dit soort radicale ideeën komen aan het licht in zijn hoofdwerk The Marriage of Heaven and Hell dat in 2001 door Sylvia Koetsier in het Nederlands is […]

Lees de rest

Het verdwijnen van de hemel

  ‘Ik heb me bekend tot het christendom, en ik hoop, dat het de grote komende krachtproef zal overleven. Die krachtproef bestaat uit twee beproevingen: de eerste is de komende sociale opdracht, het vinden van een concrete, praktische, sociale politiek, waarschijnlijk in samenwerking met het
 gematigd socialisme. Als het christendom die boot mist, zal het […]

Lees de rest

Religie en het vertoog over de liefde

‘Ik schrok er zelf ook van, maar de tafelzittende dame viel mij bij en wist mij te verzekeren, dat de grote Franse stad Lyon het centrum was, waar men met man en macht bezig was, die opdracht ten uitvoer te leggen. ‘De Lyonse theologie, dat is wel iets,’ luidde, bij een forse trek aan de […]

Lees de rest