Categorieën

Archief voor kunst

ChatGPT als de taalmachine van Tinguely

Natuurlijk kan ik dat voor u doen! Hier is een tekst geschreven op de wijze zoals de taalmachine van Tinguely dat zou doen: Met een klinkend kabaal kwam de taalmachine van Tinguely tot leven. Hij begon onmiddellijk woorden en zinnen uit te spuwen in een stroom van klank en betekenis. Zijn mechanische brein zoemde en […]

Lees de rest

Tegen het vergeten

‘Bij de dood van ieder levend wezen keert de geest terug in de geestenwereld en het lichaam in de stoffelijke wereld. Daarbij veranderen zich echter altijd alleen de lichamen. De geestenwereld is een enkele geest, die als een licht achter de stoffelijke wereld staat en die door elk ontstaand individu heen schijnt als door een […]

Lees de rest

Gezicht op Delft

Niet God schiep de wereld, maar de wereld ontstond uit zichzelf uit niets. Dat is de les die hedendaagse kosmologen ons willen bijbrengen. De Griekse filosofie kende de creatio ex nihilo niet, want men ging er vanuit dat het onmogelijk is dat iets uit ‘niets’ kan ontstaan. Maar kan God iets uit niet scheppen? Dat […]

Lees de rest

Grenzend aan de droom

‘Die eenheid van de huizen en de vrouwen in de donkere stad, die levenskracht en vastheid van gaan, straf van lijn, bonkig van vorm; een donkere eenheid van gearmd samengaan, in den zomerschen wind of in kletsenden regen. Losser en ontstuimiger zwierend in de volle ruimte, als zeevolk op het schip, vast op de voeten, […]

Lees de rest

Go your own way!

E-mails, complete werkstukken, sarcastische epistels over obscure onderwerpen: je kunt het zo gek niet bedenken of mensen van over de hele wereld vragen aan het programma ChatGPT om het te genereren. De laagdrempelige AI-tool, die op basis van kunstmatige intelligentie teksten verzint, typt ze voor je ogen uit. De site leidt tot nog meer enthousiasme dan […]

Lees de rest

In de ban van van goed en fout

Willem Hussem is vooral bekend geworden door zijn werk uit de jaren vijftig toen moderne kunst nog echt ‘modern’ was.  Dat werk doet nu wat gedateerd aan en je kunt je nauwelijks voorstellen dat mensen hier destijds moeite mee hadden. In de jaren vijftig hoorde Willem Hussem samen met schilders als Karel Appel, Gerrit Benner, […]

Lees de rest

Holy shit!

In 2003 werd ik getroffen door een burn out. Vier maanden lang gaf mij dat de gelegenheid om heel veel te lezen. Ik heb me in die tijd vooral verdiept in de theologie, een wonderlijke tak van wetenschap die ik opeens met heel andere ogen ging zien. Meer vanuit een historisch perspectief. Maar ook als […]

Lees de rest

Welkom in Sprookjesland!

‘De verf is op een linnen doek 
aangebracht, wat af te leiden is 
uit de weefselstructuur die voor
al in de blauwe verflaag zichtbaar is. Bovendien is het linnen zelf aan de zijkant te zien naast 
een  opgeplakte strook papier. 
Het is moeilijk te zien of de verf 
met een kwast of met een roller 
is […]

Lees de rest

De iPhone van Mous

In de zomer van 1977 bracht de schrijver Oek de Jong een 
bezoek aan het sterfhuis van Goethe in Weimar. Later, in zijn 
dankrede bij de uitreiking van de Bordewijkprijs, deed hij 
uitvoerig verslag van deze cultuurtoeristische ervaring. Hoe 
kan het mooier: een schrijver, vermomd als toerist, bezoekt 
het sterfhuis van één van zijn grootste […]

Lees de rest

If I was a sculptor

‘Het beeld van de wegneming laat zich complementeren 
met de volgende term van het principe; want zoals het wegge
hakte marmer van de beeldhouwer een vorm achterlaat en aan 
de steen toevoegt, zo laat ook de wegneming van de zijnden 
de oorzaak niet vormloos en volledig onbepaald achter en voegt 
het er een – ‘bepaling’ is […]

Lees de rest

Kunst en het trauma van de tijd

Op woensdag 29 oktober 1952 hield A. M. Hammacher zijn inaugurele rede als hoogleraar kunstgeschiedenis aan de Technische Hogeschool in Delft. Het onderwerp was: ‘De wondende en helende kracht in de beeldende kunst’. In zijn fraaie biografie van Hammacher Kunst als levensessentie (2000) gaat Peter de Ruiter uitvoerig in op deze gebeurtenis. Het was een […]

Lees de rest

Hoe kunst uiteindelijk spektakel werd

Begin jaren zeventig gaf de Belgische marxist Ernest Mandel (1923-1995) een gastcollege aan de Universiteit van Amsterdam. Omdat ik destijds een sluimerende belangstelling had voor het opkomende neo-marxisme, besloot ik er naar toe te gaan. Het was de tijd dat het neo-marxisme als een soort nieuwe religie de wetenschap binnensloop. Waardevrije wetenschap was uit den […]

Lees de rest

Hoe dom zijn kunstenaars?

Wat maakt een beeld tot een beeld? Die vraag houdt tegenwoordig menig kunstcriticus bezig in een wereld die overspoeld wordt met beelden. Er zijn zoveel beelden dat het beeld zelf lijkt te verdwijnen. In de hedendaagse plaatjesmaatschappij wordt het beeld steeds meer van zijn authentieke waarde ontdaan. Beelden zijn op allerlei manieren te manipuleren. Ze […]

Lees de rest

De inflatie van de gastcurator

We beleven een tijd waarin de kunst zich lijkt uit te leveren aan een nieuw fenomeen. Alles wordt economie en de economie zelf krijgt steeds meer de trekken van een totaaltheater. Klanten worden gasten en verkopers regisseurs van ervaringen. Wie zijn omzet wil vergroten moet ophouden om alleen maar meer producten te willen verkopen. Een […]

Lees de rest

Het geluk van een moment

Ik heb me altijd afgevraagd hoe het toch komt, dat je op een goeie vakantie ook goeie foto’s maakt en een vakantie, die wat minder was, vaak ook mindere foto’s oplevert. Het lijkt of het gevoel dat je hebt in en bepaalde situatie heel goed is af te lezen in het plaatje dat je schiet. […]

Lees de rest

In het voorbijgaan

De dood is de ultieme bevrediging van een verlangen naar een toestand waarin je jezelf volledig in kunt vinden. Ik weet niet hoe het komt, maar deze zin kwam in mij op na het lezen van de autobiografie van W. Jos. de Gruyter, Zelfportret als zeepaardje. De Gruyter was een spiritueel man. Hij was kunstcriticus […]

Lees de rest