Op 18 januari 2006 overleed in het Spaanse Alicante Madeleine Zeffa Biver. Ze werd 68 jaar. Al enige tijd leed ze aan een de spierziekte ALS. Haar lichaam was zo slap als een deegsliert, of zoals ze het zelf verwoordde ‘als doorgekookte spaghetti’. Op eigen verzoek werd dan ook euthanasie toegepast, wat in Spanje nog […]
De zee, de zee. We hebben heimwee naar de zee, de oerzee die zonder ophouden dezelfde wezens voortbrengt, verbaasd te leven en onophoudelijk dezelfde woorden sprekend die als schelpen aanspoelen op hetzelfde strand. Heimwee is het verlies van het vroeger, het vruchtwater, de tijd die er ooit was toen alles nog wees naar het midden van […]
Voortkomend uit de idealen van de Duitse Reformpedagogiek en de Engelse New Education Fellow Ship kwamen al voor de oorlog nieuwe ideeën naar voren over het tekenonderwijs aan kinderen. In Nederland was Kees Boeke een belangrijke vernieuwer op dit terrein. De vrije expressie van het kind was het nieuwe ideaal dat na de oorlog een […]
‘Op 17 mei 1965 gaf Reve in een prijsopgave in briefvorm aan dat hij hetzelfde bedrag wilde hebben voor de vertaling van Tiny Alice. Met de brief retourneerde Reve het exemplaar van het toneelstuk dat Oster hem had toegezonden. Het gaf de volgorde van onderhandelingen aan. De tekst werd uiteindelijk vertaald door Ernst van Altena. […]
Deze foto is genomen in de jaren negentig. Wat we hier zien is de vergadering van een commissie van het toenmalige Fonds voor Beeldende Kunst Vormgeving en Bouwkunst ( Fonds BKVB). Dit Fonds bestaat niet meer. Het is enige tijd geleden gefuseerd met de Mondriaan Stichting tot het huidige Mondriaan Fonds. Dit Fonds is tegenwoordig […]
Het is al weer tien jaar geleden dat ik voor het laatst gepreekt heb in een kerk. Dat was in juni 2007 bij de opening van de zomertentoonstelling in de Martinikerk in Bolsward. Het thema dat jaar was ‘Vrij zijn in gebondenheid’. Initiatiefnemer Keimpe Tjalsma had mij gevraagd of ik tijdens de dienst, die aan […]
Het is moeilijk om je voor te stellen dat er elementaire verschillen kunnen bestaan in de beleving van de tijd. De zon komt op en de zon gaat onder, en daar tussenin verloopt de dag van ochtend naar avond. Dag na dag na dag….. Toch kun je dit op twee manieren ervaren. De nadruk kan […]
Een van de meest erotische werken van Titiaan is de naakte Danaë die bezocht wordt door de Oppergod Zeus in de gedaante van gouden regen. Het schilderij was in zijn tijd zo succesvol dat de schilder er verschillende versies van maakte. Zo is er een te zien in het Prado van Madrid, in de Hermitage […]
De Engelse beeldhouwer Marc Quinn maakte in 1991 een afgietsel van zijn hoofd met vijf liter van zijn eigen bloed dat in bevroren toestand tentoon werd gesteld. Self heette het beeld. Sindsdien maakt Quinn elke vijf jaar zo’n zelfportret. Uren, dagen, maanden jaren gaan voorbij… en het bloed kruipt waar het niet haan kan. Door […]
In de Galleria Borghese in Rome hangt een schilderij van Titiaan getiteld Hemelse en aardse liefde. Twee vrouwen, de een gekleed de ander naakt, zitten aan weerszijde van een met water gevulde sarcofaag. De naakte vrouw, die een brandend olielampje ophoudt, kijkt op naar links, naar haar geklede tegenpool, die op haar beurt de beschouwer […]
Marijke in Lido di Jesole, mei 2009 (Dit blog verscheen eerder op 21 juni 2012) ‘Ter Braak spreekt over het toelaten der relative rende doodsgedachte in ons denken. Van Duinkerken consta teert: “Onderwijl moffelt hij handig het andere element weg, dat geenszins nihiliseert, doch veroorzaakt: het onto logische element .. , hij zwijgt onderwijl over de psychologische onmogelijkheid […]
Lust, dood en duivel vormen ook de patronen waarmee Mario Praz de ontdekkingen van een nieuwe, huiveringwekkende schoonheid voor het eerst in kaart heeft gebracht. In zijn boek The romantic agony heeft hij gewezen op een verwantschap tussen William Blake en Markies de Sade, maar ook tussen Dostojevski, Nietzsche en Blake – een Wahlverwantschaft die […]
In 1992 ging Theater Romein in Leeuwarden open. De voormalige Westerkerk was voor dit verbouwd tot theater annex expositieruimte. Galerij Romein, zo heette de nieuwe tentoonstellingszaal die zich op de eerste en tweede verdieping bevond. Ed Bausch, die toen de directeur was van Theater Romein, had mij gevraagd een concept te bedenken voor de openingsexpositie. […]
‘Only those who have experienced the shock of transitoriness, the anxiety in which they were aware of their finitude, the threat of non-being, can understand what the notion of God means.’ Paul Tillich ‘Een zittende jongeling’, een bronzen sculptuur van ruim een meter hoog, werd in 1918 vervaardigd in door Wilhelm Lehmbruck. Menigeen zal […]
Al tijden ben ik geïnteresseerd in de wonderlijke overeenkomst tussen het langzaam verdwijnen van het Friese taal en cultuur en de teloorgang van het katholicisme. Beide processen eindigen in een tragische verstarring, een uitdroging van het leven. Wie zich terugtrekt op het eigen erf verdroogt in zichzelf. Dat soort processen zijn natuurlijk al heel lang […]