Friesland tussen mythe en utopie

Slide2

In de ontwikkeling van het modernisme in Friesland duikt iets op als ‘de mythische figuur’ die zich als een sublieme aanwezigheid manifesteert in het proces van weerspiegeling dat eigen is aan het denken over geschiedenis en vooruitgang. In het gevoel van saamhorigheid en lotsverbondenheid dat zich in een regio als Friesland – zelfs tot op de dag van vandaag – manifesteert, kan het verlangen ontluiken naar de mythische figuur in de representatie van ‘de bestemming’ door middel van beelden, symbolen en verhalen. Die duistere kant van het modernisme is niet alleen herkenbaar in Adorno’s filosofische beschouwingen over het nazisme, dat – in hegeliaanse zin – als een noodzakelijk product door de Verlichting zou zijn voortgebracht. Maar ook in de recente kritiek op de democratie die als een ideologisch eindpunt zich zou onttrekken aan de historische vooruitgang of dialectiek en als ‘non-ideologie’ een geheime bondgenoot zou zijn van het dominante neoliberalisme en neoconservatisme van tegenwoordig.

Met name Franse denkers als Jean-Luc Nancy en Philippe Lacoue-Labarthe hebben hierop gewezen. De terugtrekking van de mythische figuur zou een belangrijk winstpunt zijn van de moderne tijd die leidt tot een overwaardering van democratie en mensenrechten. Anderzijds schuilt er een nieuw soort totalitarisme in de zogeheten ‘terugtrekking uit de politiek’ die in de hedendaagse filosofie valt waar te nemen. Er ontstaat op mondiaal niveau zoiets als een ‘eco-techno-socio- cultureel complex’, waarin democratie en mensenrechten als verlichtingsideaal slechts een schijngestalte vervullen. In onze westerse cultuur daagt het besef dat 
elementaire waarden, die in in het geding in deze tijden van terreur, niet te verdedigen 
zijn met de principes waarop die waarden zijn gebaseerd. Een pluralistische democratie kan de waarden waarop zij stoelt, niet zelf democratisch funderen. In dat probleem ligt de bodemloosheid van onze moderne, westerse cultuur besloten. Het is het zogeheten Böckendörf-dilemma.

Onderwijl is politiek het domein geworden voor neoliberale technocraten. Brussel en de bankiers bepalen ons economisch beleid en de populistische retoriek bloeit als nooit te voren. De omvang van de wereld is gereduceerd tot het formaat van een breedbeeld-tv met zestig kanalen. Het woongevoel van het huis – de oikos – is ons denken gaan bepalen. ‘We are family’ klinkt het elke avond bij De wereld draait door. De digitale oikos is de kosmos geworden. De democratie heeft plaatsgemaakt voor een mediacratie en een dramademocratie. Drama, amusement, leisure en democratie worden functies van een en dezelfde, even onzichtbare als onbenoembare ‘moloch van de oikos’, het ‘eco-techno-socio-culturele complex’, zoals Frans van Peperstaten het noemt in zijn boek Sublieme Mimesis (2005). Ook in de huidige vorm van democratie wordt de figuur van een collectieve identiteit gefixeerd in een gestalte die in feite een mythische voorstelling is.

Wat hier speelt is in feite een kernprobleem van het modernisme. Dat is in wezen een tegenstelling tussen de sprong naar het radicale tegenover een diepe angst om weggevaagd te worden. Het is het ‘alles’ versus het ‘niets’. God of de nutteloosheid. Zo is het ideeëncomplex van ‘Gemeinschaft’, mienskip’ en ‘etnos’  in de twintigste eeuw verstrikt geraakt in een tegenstelling tussen goddeloos nihilisme en totalitaire ideologieën. Het nazisme stoelde op een seculier-religieus gemeenschapsideaal, dat mythisch van karakter was en waarbij er een soort implosie van de waarheid optrad. Niet de verbeelding maar de mythe kwam aan de macht. Het nihilisme daarentegen is in feite even absolutistisch, omdat elke zin van een moderne gemeenschap daarin a priori wordt ontkend. Tussen die twee uitersten schoot het Europese denken in de twintigste eeuw heen en weer, waarbij de democratie lang niet altijd een afdoende remedie bood. De kern van het probleem – de intrinsieke zinloosheid van de moderne gemeenschap (‘Gesellschaft’, ‘demos’) – wordt immers ook in de democratie niet opgelost.

De vorming van een nationaal identiteit is altijd een mimetisch proces. Zoals een kind bij de vorming van zijn identiteit zijn vader nabootst door zich met hem te identificeren, zo wordt door een volk of natie ook een ideaalbeeld nagebootst dat niet zelden in het verleden wordt herkend. Zo is ook het Duitse nationalisme ontstaan, door een identificatie met de Griekse stadstaat. De zogeheten ‘Duitse nood’ – het historisch gebrek aan nationale eenheid – viel samen met deze overgangstijd tussen Classicisme en Romanriek, de tijd waarin het originele en authentieke steeds meer waardering ondervond. Met wilde de Grieken nabootsen als de ideale ‘Heimat’, het ‘vaderland van Europa’. Dat betekende: Bildung, humaniteit, de mens in optima forma. Maar het ideaal van de Grieken was niet na te bootsen. Dat hadden de Romeinen al gedaan. Niet het Griekse model zouden de Duitsers dan ook gaan imiteren, maar het model-loze, het natuurlijke, het authentieke van de Grieken. Nagestreefd werd de imitatie van het geniale. ‘Maar het geniale als zodanig is per definitie niet te imiteren,’ zo stelt Frans van Peperstraten in zijn boek Sublieme Mimesis, ‘en in deze onmogelijkheid heeft Duitsland zich aan een psychotisch lot verbonden.’

Zo ontstaat een ‘double bind’, het imiteren van een ideaal in het verleden, en tegelijk de illusie koesteren dat er een model van dat ideaal zou bestaan dat originaliteit garandeert. Dan sluipt er iets onmogelijks binnen: ‘de mythe van het eigene’. Het eigene van de identiteit is immers het meest authentieke dat men zich denken kan, ook al weet men deep down dat het nep is. ‘Nep is echt’, dat is de illusie van het nationalisme.  Zo ontstaat de misvatting dat de identiteit van een volk iets natuurlijks zou zijn. Sterker nog, het meest natuurlijke dat men zich denken kan: een organon, het dynamische organiek waar alles uit voortkomt en alles als werkelijkheid verschijnt. Identiteit wordt dan een gebeuren. Iets wat moét, dwars tegen alle moderne en nihilistische tegenkrachten in. Identiteit wordt zo ongemerkt iets totalitairs, alsof het ‘ik’ van het individu een geheim verbond heeft gesloten met het lot van het volk, de bestemming, daar waar de geschiedenis als vanzelf naar toe gaat. Het volk wordt dan een ras. En het ras moet gezuiverd worden van vreemde smetten. Het principe van de uitsluiting is eigen aan het denken in termen van identiteit en bestemming.

Slide1   Wat betekent dit voor de Friese situatie? Ten eerste kun je constateren, dat het ideaal van de Friese Beweging van oudsher verbonden was met een ‘mienskip’ die voor een groot deel mythologisch bepaald was. Philippus Breuker publiceerde onlangs het boek Opkomst en bloei van het Friese nationalisme, 1740-1875. Het is een doortimmerde studie naar de historische wortels van het Friese nationalisme. Alleen blijf je als lezer na afloop zitten met de vraag waarom de historische lijn niet wordt doorgetrokken naar de dag van vandaag. Breuker vindt – zo ontdekte ik onlangs – dat het hedendaagse Friese ‘mienskip-denken’ zijn oorsprong heeft in de ideeën van Joast Halberstma (1789-1869): ‘Er zat een duidelijk utopische kant aan zijn ideeën. Het Friese volk werd voorgesteld als een idealistische gemeenschap naar Grieks model, of ook wel volgens de gemeenschap der eerste christenen.’ In een uitgebreide reactie op mijn log Mienskip, our gift to Europe! (geplaatst 5 januari 2015) schrijft Philipppus Breuker het volgende:

‘It Fryske mienskipstinken fan tsjintwurdich hat syn ûnûnderbrutsen oarsprong yn de ideeën fan Joast Halbertsma. (…) Halbertsma syn ideeën oer it Fryske folk wurde al sûnt 1840 oerdroegen. It begong mei de mannen fan it Selskip en mei Waling Dykstra. Gjin niget dat de Fryske Beweging der fan trochlutsen is. Der sit dúdlik in utopistyske kant oan dy ideeën. It Fryske folk wurdt foarsteld as in idealistyske mienskip neffens Gryks model of ek wol neffens de steat fan de oerkristenen. Stânsferskillen wienen der earder net, it Fryske folk bestie út frije Friezen, baas op eigen hoarnleger. De Bewegers, nee: de Friezen seagen it as har taak om dát Frysk en dát Fryske folk te rêden en troch te jaan oan in folgjend slachte. Dat wie wat kostbers út oerâlde tiden. In opdracht foar it libben!’

Breuker trekt dan een lijn van mythologisch oorsprong-denken, dat met het Friese ‘mienskip-denken’ verwant was, via figuren als Johan Winkler, mr. C Vosmaer, Tsjitse Jakobs de Boer, Boeles en belandt dan in de twintigste-eeuw bij achtereenvolgens: Douwe Kalma, ds. Wumkes, E.B. Folkertsma en Tony Feitsma.: ‘De ynfloed fan it tinken fan dizze fjouwer oer Fryslân en de Friezen is yn Fryslân noch altyd grut en dêrmei dus ek it tinken fan Halbertsma.

Achteraf bezien zijn veel opvattingen over het modernisme belast met een cultuurpessimistische erfenis uit het verleden. Het modernisme was in wezen een zuivering van alles wat vreemd is aan het eigen domein. Het grenzeloze, stateloze en kosmopolitische ideaal kende als keerzijde het onderdrukken van het verschil, het eigene en het eigenaardige. Alleen al om die reden was het modernisme niet zo geschikt als voertuig voor de regionalistische (c.q. nationalistische) tendensen in de uithoeken van Europa. In de regio zocht men zijn toevlucht niet in de Verlichting, maar richtte men zich in eerste instantie op de Romantiek met al zijn broeierige ideeën over de etnische verschillen van talen en volken.

Slide1   De Duitse filosoof Johann Gottfried Herder (1744-1803) heeft er als eerste op gewezen dat ieder volk een eigen ziel heeft die het meest zuiver tot uiting komt in zijn taal. Begrippen als Seele des Volkes en Geist der Nation zijn in oorsprong van hem afkomstig. De taal zou volgens Herder onmiddellijk het wezen van het volk uitdrukken. In feite is dat een moderne gedachte in zoverre er sprake is van onmiddellijkheid. De directe uitdrukking van de ‘ziel van het volk’ in eigen haar taal is geen zaak van representatie, maar van presentatie. De taal is niet alleen ‘het huis van de ziel’, zoals Heidegger later beweerde, maar de taal is ook de collectieve behuizing van de volksziel.

Het nationalisme schoot definitief wortel in de tijd van de Romantiek, nadat Napoleon van Europa een warboel had gemaakt, en de boven-wereldse ruimte van een God die alles naar zijn wetten geordend had, plaats maakte voor de immanente drijfveren van de geschiedenis, dat wil zeggen: het verlangen naar de verte, het verleden, het eigene en het authentieke.  Romantiek was ook de periode in de geschiedenis toen de verticale ruimte-as tussen God en wereld zich omkeerde in de horizontale tijd-as van het heimwee naar het verleden en de vlucht vooruit in de toekomst. ‘De hele natuur is een bewusteloos denken,’ stelde Schelling, en zo geredeneerd is het een kleine stap om het idee ‘God’ dan ook niet langer buiten of boven de wereld, maar in de kelder van het onbewuste een plaats te geven. Dat wil zeggen: daar waar de bodem van de menselijke ziel samenvalt met het bloed en de bodem van volk en vaderland. Zo werd de ziel van het volk een kracht van de natuur zelf. Romantiek was de tijd van de thuisloosheid en in de regio’s van Europa is het verlangen dat daarmee samenhangt in feite nooit verdwenen.

De opkomst van het Friese nationalisme vanaf het midden van de achttiende eeuw is van begin af aan nauw verbonden geweest met de emancipatie van de hogere burgerij. Philippus Breuker verwoordt die missie van de hogere burgerij in die periode als volgt: ‘Ze wenste in politiek en bestuur een plaats naast de aristocratie en ze deed dat door zich op te werpen als de behartigers van de ware belangen van het volk.’ Het bevorderen van mienskip en nationalisme werkte als een strategische vertraging in een doorgaans als noodzakelijk geacht proces van modernisering, industrialisering en vooruitgang.

Maar het tegendeel was evenzeer het geval. Anti-modernisme en modernisme waren van oudsher nauw met elkaar verbonden. Beide waren gefocust op eenzelfde doel: vooruitgang, maar dan wel in het juiste tempo. Dat belang was niet alleen typisch Fries, maar werd in het hele land in alle uithoeken gevoeld. Dat groeiend besef ging na de Tweede Wereldoorlog gepaard met de gestage vorming van een gewestelijke infrastructuur van instituties die zich bezig hielden met de cultuur uit de eigen regio, maar altijd in dienst van vernieuwing en modernisering in het juiste tempo. Mythe en utopie waren van oudsher dus onlosmakelijk met elkaar verweven in het Friese mienskip-denken. Het moderne zat in het anti-moderne ingebakken.

Het Friese ‘mienskip-denken’ ontstond eigenlijk pas goed in de negentiende eeuw, toen de periode van Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden’, voorgoed voorbij was. Dat waren die twee vergeten eeuwen geweest tot aan de Franse tijd, waarin Friesland een welvarende en redelijk zelfstandige regio was. Daarna kwam de mythevorming. Het Friese ‘mienskip-denken’ was in feite een bijproduct van een breed moderniseringsproces in de 19de eeuw, een proces dat tegelijk opging met een integratieproces van Friesland in de nationale staat Nederland. Dat proces was niet uniek voor Friesland, maar voltrok zich overal in Europa bij de opkomst van het nationalisme in tijden van industrialisering. Het lag ook ten grondslag aan de opkomst van de verzuiling die zich in heel Europa gelijkelijk aandiende.

Restanten van dat mythische en religieus-collectivistische denken zijn in Friesland tot op de dag van vandaag blijven voortbestaan, niet alleen in het huidige taal- en cultuurbeleid, maar ook in de wijze waarop door sommigen nog altijd wordt gezocht naar eigen een identiteit en een eigen traditie in de Friese literatuur. Dit voortwoekerende religieus-collectivisme was zelfs herkenbaar in de motivatie voor het Friese streven om culturele hoofdstad van Europa te worden. Een poging die uiteindelijk wonderwel zou slagen omdat op de valreep – als een deus ex machina – een synthese werd gevonden tussen het premoderne mienskip-denken en de moderne kosmopolitische geest die zich open stelt voor het Europa van de 21ste eeuw.

2 Reacties »

  1. Wiersma

    26 februari 2015 op 03:28

    Goed verhaal.

    Wel, het mag duidelijk zijn dat Friesland (maar ook NL, andere Europese landen en de EU) in feite zichzelf moeten heruitvinden.

    Het huidige systeem is tot op het bot versleten, kapot, onrendabel, evolutionair achterhaald, corrupt tot op het bot, en lachwekkend als het niet zo triest was.

    Met de eurocratisering zijn de machten – en derhalve de belangen en de corruptie- echter groot.
    Zo. Wat is de oplossing?

    Eerst maar eens even wat het vooral NIET is of moet doen.

    Meelopen/huilen met de NL polletiek.
    Meelopen/huilen met de EU polletiek.
    Gentech toelaten. Is ramp, wordt ramp.
    Windmolens in het landschap. Is ramp, wordt ramp.
    Jaren vijftig modellen nalopen.
    Investeren in oude media.

    Verder heb je in deze tijd nog te maken met:

    -Wetenschap die politieke doelen nastreeft – dus corrupt of anders totale lame is. En met name op het gebied van klimaat en zorg.
    – Hetzelfde geldt voor de lame stream media: dat heeft niet/nauwelijks nog met ‘burgers informeren’ te maken, maar met copy-paste en propaganda.
    Er zijn een paar uitzonderingen, zoals Tegenlicht en Zembla(soms).
    – Globalisering. Dat is een ramp. De EU is al een ramp.
    – Vergeet democratie. Dat is een illusie inmiddels. Over zaken van belang kun je tiochniet stemmen.
    – Banking. Bankiers zijn aan top van de economische voedselketen komen te staan. Ver boven de politiek en economie uit. Dit is een rampenscenario aangezien geld virtueel is. En alles wat virtueel is kan in één klap ineenstorten. Het vertegenwoordigt namelijk geen échte waarde meer zoals goud, grondstoffen, land, of arbeid, maar ander papier.

    Oftewel: de hele EU zone kan morgen totaal ineenstorten als de Euro zou crashen. Zoiets als de huizenbubble in the US of de Dotcom bubble. Weet u nog? Er is NIEMAND die kan garanderen dat de euro NIET instort. Tel daarbij alle liegende politici nog op en je hebt alle ingredienten voor een totalitaire ramp.
    Oh, dan was ik ook nog de Navo oefeningen aan de grens van Rusland vergeten. The US is uit op war en het anuslikkende knechtje, de EU, doet maar wat graag mee.

    Samengevat: evolutionair gezien leven we nu eerder op het randje van de afgrond dan op vaste grond.
    Mede door de virtualiteit van geld is NIETS meer zeker.
    Dit is evolutionair ondenkbaar voor dieren of planten: je bent OF morgen dood, OF je moet verkassen daar waar ‘echt voedsel’ is.

    Zo. In dat krachtenveld bevindt Frl zich ook. En ook nog eens in de spotlight tegen 2018.

    Ga je alle ‘zegeningen’ van de EU bejubelen?
    Denk je echt dat ‘samen schouders eronder’ je behoedt voor een potentiele financiele ramp? Of werkloosheid?
    Meer solliciteren = meer werk? “Als je maar wilt is er werk zat”?
    Die (jaren vijftig) gedachte?
    Vrije melkprijzen is hoger inkomen en dus meer welvaart voor boeren?
    Leuzen roepen als “Weg met het cynisme” – oftewel keihard de problemen van dit systeem ontkennen? Lekker kop in het zand steken?
    Innovaties? Ja, wat dan? Apps? Game industrie? Popmuziek?
    Nog afgezien of dat lukt, worden daar vaak maar een paar mensen rijk van, de rest niet.

    Kunst en cultuur als aanjager van de economie? En ik altijd maar denken dat cultuur altijd het GEVOLG was van economie of hoogconjunctuur. Eerst zien of er voedsel is en dan eens kieken of er nog tijd is om een mooie rots tekening te maken.

    Het lastige van Mienskip is is dat het -min of meer- politiek correct is, (Mens 2.0- de samenwerkende mens) maar evolutionair volkomen achterhaald. Mens 3.0 is al duizenden jaren oud en betekend: anderen voor je laten werken. Zie kerk, koningen etc.
    Daarna kwamen de bankiers en die hadden door middel van ‘virtuele waarde’ IEDEREEN bij de strot.

    Tegen koningen kunnen burgers nog eens in opstand komen maar tegen Mens 10.0 kan niemand op. Want die hebben zich OOK verenigd namelijk. En naar schatting tussen de 60 en 95% van ALLE échte waarde uit de economie gezogen. Daarom hebt u ook iets van 60.000 euro schuld pp. En u hebt er NIETS voor in ruil teruggekregen. Niks, nakkes, nada.

    Wel. Dit besef begint eindelijk eens door te dringen bij de massa.
    Ze worden bestolen waar ze bij staan, hebben het nooit gemerkt, maar nu ze het merken KUN je domweg niet meer op de oude manier doorgaan zonder evolutionair gezien domweg Andries Knevel Poephoofd prooi te zijn.

    Tenzij je geen énkel zelfrespect hebt en iets hebt: “nou dat werk ik toch nog maar iets harder en langer door, schouders eronder, dan heeft de bankenmafia en hun omgekochte vrindjes ietsje meer”?

    En nou komt de contradictie: mienskip betekent ook zelfrespect.
    Je kunt géén mienskip vormen zonder zelfrespect.
    Je kunt je dus niet laten naaien, tegelijk een mienskip vormen en ook nog eens de naaiers toewuiven en dit idioom naar de rest van Europa willen promoten.

    Het KAN gewoon niet.
    Wellicht loopt daar het business model mienskip ook volkomen op vast. Ik sluit het niet uit.

    Het zou nog eens wat anders zijn als ‘Europa’ – de EU- een zegen zou zijn. Dat is het niet, want -zoveelste herhaling: een Ier is geen Italiaan en een Pool geen Spanjaard.
    Al was het alleen maar het taalverschil.

    Taal vormt voor een deel je ‘besturingssysteem’
    Net als je achtergrond, je opvoeding, je levens ervaringen, de tijd(sgeest) waarin je bent opgegroeid etc.

    Het is dan alsof je MSDOS, Windows 95, 98, 200, XP, Apple OS 10, Linux, Vista, Windows 7,8 en weet ik wat er meer bestaat ‘allemaal met elkaar samen wilt laten werken, compatable met elkaar wilt laten zijn’.

    Dat kan dus niet, wil niet, gaat nooit never ever werken.

    Hooguit is iets backwards-compatible, maar nooit forward-compatable. Windows snapt DOS wel, maar DOS snapt niks van Windows. In feite is mienskip dan ook soort van back-wards achtige oplossing in een razendsnel forwards gaande wereld.

    Nog afgezien dat we in het slechts mogelijk denkbare ‘besturingsprogramma’ ever zijn beland.

    Even tussendoor: enig idee waarom er zoveel achterlijk veel sollicities zijn op de vacature ‘Bode’ in Menaldumadeel?
    650 maar liefst.
    Sign of the times.

    Dat komt omdat heel veel mensen wel door hebben dat er alleen nog maar werk is – lees: zekerheid- in het besturingssysteem ZELF.
    Lees: de overheid, de politiek, de ambtenaren etc.
    Mensen voelen kennelijk wel aan: dit besturingssysteem is weliswaar een ramp,en ook al zal het alles vernietigen: het zal zélf wel blijven bestaan.

    In zuid Europa is AMBTENAAR worden het hoofddoel geworden van hoog opgeleiden. Andere zekerheden in werk of economie zijn er niet meer. Maar die trend begint zich dus nu ook in Frl af te spelen.

    En voor de goede orde: een ambtenaar PRODUCEERT NIETS.
    Behalve wetten, regels en papier dan, maar die kun je niet eten noch verkopen.

    Ik zie het wat zo: mienskip zou kunnen als BV Frl totaal onder de radar door gaat vliegen. Dus in feite zijn eigen ‘besturingssysteem’ gaat ontwerpen.

    Hoeft- of moet dit compatible te zijn met andere bestaande besturingssystemen? Nee.
    Hoeft niet. Maar het moet wél zo goed zijn dat iedereen JOU besturingssysteem OOK wil!

    Want de onvrede met het bestaande besturingssysteem in alle landen van de EU neemt nog dagelijks toe. En terecht.

    Het KAN ook geen duurzaam model zijn dat NL miljarden aan Griekenland betaald, hier de zorg met 40% keldert, de werkloosheid toeneemt, en dat geld dan ook helemaal niet bij de Griekse burgers terecht komt, want die hebben ook helemaal niks, maar ergens in een zwart gat bij EU banken, IMF of WallStreet of zo.

    En deze problemen los je echt niet (meer) op met een op Windows 95 gebaseerde ideologie.

    Wil je het oude besturingssysteem wippen, want niet duurzaam, en dus evolutionair gezien prooidier, zul je bijna met de rekenkracht van een Google Datawarehouse moeten komen.

    OF je moet met iets héél erg slims komen.
    EN of keihard liegen. “Ja” zeggen, maar lekker nee doen. Doen zij namelijk ook.
    ‘Schutkleuren’ heeft dat in de evolutie.
    En in de evolutie mag dat, als het voorkomt dat jij opgevreten wordt.

    Bij Mienskip,moet ik ook altijd aan een school vissen denken.
    Die klitten bij elkaar. Niet omdat ze dat zo gezellig vinden, maar de KANS dat zij worden opgevreten is relatief gezien kleiner OMDAT er meer keus is voor de predators om op te vreten.

    Dus ja,zelfs vissen kennen kansberekening en wiskunde. Best knap maar ondertussen zijn ze nog wél steeds prooidier. Als ze nog slimmer waren geweest waren ze op land gekropen. Sommige soorten hebben dat ook gedaan en die typen na wat gedaantewisselingen en een paar miljard jaar later (veel te lange) berichtjes zoals dit.

    Maar even samengevat: de wereld globaliseert, is in crisis, die voorlopig eindeloos lijkt, bestuurlijk topzwaar is en totaal ondoorzichtig, in een krimpende goederen markt, met artificial intelligence en robots als nieuwe arbeiders, en vergrijzing en afnemende zorg, lame wetenschap en lame newsvoorziening, liegende politici en perverse bankiers en dito financieel stelsel.

    De gewone burger heeft nu geen 1 maar wel 80 predators waar ie rekening mee moet houden. Geen idee meer wie (valse) vriend of vijand is, alles kan.

    Dat redt je niet meer met de rekenkracht van MSDOS.
    Hardere, snellere, intelligentere, beter geinformeerde, wapens nodig. Eerst weten wie je vriend is, dan je vijand en dan (nieuwe) wapens verzinnen waarmee je problemen te lijf kunt.

    Zo heeft de evolutie het ook altijd gedaan.
    Zo MOET het ook eigenlijk, want anders waren we nu nog allemaal onnozele eencelligen.

    Grutte Pyr deed het zo: Buter, brea en zo.
    Ken je dat niet: vijand. Hup, over de kling. Ken je dat wel? Vriend.
    Lekker simpel. Echt is echt en nep is nep.

    Weg met die veel te ver doorgeschoten technocratische maatschappij. Is niet duurzaam. Luister niet naar wat ze zeggen, maar kijk wat ze doen.

    En nee, ook niet ‘KIJKEN naar wat ze zeggen’ Hubertus Manus Mous! 🙂

    En waar is die Keu eigenlijk. Want de wereld vergaat momenteel van de levende doden. Net als je hem nodig hebt is ie er niet.
    Wat een nep-held!

    Maar goed. De VPRO had zowaar weer een goede docu: Nederland kantelt.
    “Nederland moet kantelen, zegt Jan Rotmans. Hij zoekt vernieuwers, dwarse denkers en frisse kijkers. In Tegenlicht een portret van vier kantelbewegingen.

    Er zijn fundamentele veranderingen gaande in de economie en samenleving, die elkaar in dezelfde richting lijken te versterken.

    ‘Nederland moet kantelen’, dat is de stelling van professor en activist Jan Rotmans. Het moet snel anders op het gebied van duurzaamheid, in het onderwijs en de gezondheidszorg. Hij zoekt vernieuwers, veranderaars, dwarse denkers en frisse kijkers. Inmiddels heeft hij al zo’n 250.000 mensen gevonden die hem volgen in zijn ideeën.”

    http://tegenlicht.vpro.nl/afleveringen/2014-2015/nederland-kantelt.html

    En Zembla zowaar ook een goeie over frauduleuze wetenschap en de gevolgen ervan (in dit geval 800.000 doden door slechts één ‘medicijn’:

    http://vara.nl/media/334042

  2. Wiersma

    26 februari 2015 op 10:04

    Oh, en eigenlijk heb ik het dan over ‘disruptive technology’, dwz tech die dingen op zijn kop zet.

    Kan dat? Bestaat dat?
    Ja hoor.
    Temeer daar de ‘wetenschap’ in de zorg en klimaat sector behoorlijk lame zijn en bezig zijn met ‘onderzoek om het onderzoeken’ (=een doel op zich geworden) zou je behoorlijk onder/boven hun radar uit kunnen vliegen.

    Dat betekent in de praktijk dat:

    – je planten sneller/groter/gezonder/ beter kunt laten groeien,
    dus boost voor de landbouw. (dit is recentelijk al uitgevonden en getoond door iemand)
    – je derhalve veel CO2 omzet in biomassa,
    – GMO’s zijn per definitie niet nodig,
    – toe kunt met véél minder anti-biotica,
    – toe kunt met véél minder bestrijdingsmiddelen,
    – energie uit planten kunt halen, als een zonnecel,
    – auto’s kunt maken van planten,
    – ze kunt laten rijden op planten,
    – de kassenbouw véél energie efficienter kan (chinees model)
    – melk produkten MISSCHIEN niet gesteriliseerd/gepasteuriseerd hoeven te worden waardoor hun kwaliteit, voedingswaarde EN geneeskracht immens toeneemt, EN veel energie bespaard.
    Anders gesteld: MISSCHIEN is er een alternatief, of misschien wel meerder voor pasteurisatie en sterilisatie.
    Maar ik geef toe: dit weet ik niet zeker. Wat ik wel weet is dat verhitte melk nou juist ALLES vernietigd waar het in de natuur nou juist voor bedoeld is. Voor dieren is voeding ook geneesmiddel he?
    Die hebben geen dokter of ziekenhuis.

    Maar verder op gebied gezondheid/geneesmethoden is ook van alles te doen. In feite heeft alles met elkaar te maken…
    Dus je kunt:

    – huidpatienten gaan nu naar de Dode zee voor kuren. Helemaal niet nodig, kan ook in FRL. Kan zelfs in je badkamer, maar dat vertel ik er dan maar niet bij.

    – kanker en tienmiljoenmiljard andere ziekten: kan ook in FRL gerepareerd worden, door een scala aan-100 jaar geleden al bewezen- andere therapieen die niet uitgaan van zware vergiftiging van het lichaam zodat de zwakkere cellen doodgaan- (=chemo) maar van het omgekeerde: het lichaam zo sterk en schoon mogelijk maken zodat het zichzelf (weer) kan repareren.

    Met name hier valt natuurlijk een hele -wereldwijde- billion dollar industrie om heen te bouwen.
    Lukt dat in theorie? Ja. Waarom? Daarom. Om toch. Omdat ik het zeg.
    Lukt dat in de praktijk? In Friesland???
    Hahaha! Wel, wat denk je zelf?
    Nee. Lijkt me helaas gedoemd te mislukken.

    Nee, dan zou ik nog eerder inzetten op eenw onder. Een wonderbaarlijk geneeskrachtige bron of zo en dan vooral NIET uitleggen hoe het kan of werkt. Dan gaat het mis. “Ineens” moet het er zijn. “Ineens” moet het blijken te werken, “Ineens” moet het een wonder zijn. “Ineens” moet God toch weer blijken te bestaan of zo…

    Maar ja… regel dat maar eens… het REGELEN van het wonder is duizend keer moeilijker dan het wonder zelf… heb je dat weer…

    Weet ik het.. kan er niet héél toevallig eens een kraan achter die Ecocathedraal van LeRoy een gat moeten graven? En dat er dan water in komt en dan valt er héél toevallig een gelovig ernstig ziek meisje in dat water en dan ziet ze ’toevallig’ Maria en daarna is ze ineens wonderwel geheel genezen van haar ziekte?

    Wel, dat scenario zou ideaal zijn.

    Maar weet je wat het is? Als je zegt dat zand of rots voornamelijk zuurstof is, kijkt iedereen je aan alsof ie water ziet branden, terwijl daar toevallig ook nogal wat zuurstof in zit. Zand is immers hard, onbrandbaar, daar lig je op op het strand, dat wil je niet in je longen, zand= alles behalve zuurstof.

    Wel. Tegen dat soort problemen ga je aanlopen. “Het kan niet waar zijn. Het klopt niet, je ziet spoken, je bent een conspiracy theorist! Of erger.”

    En toch is zand gewoon Silicium Dioxide, oftewel 66% zuurstof. And guess what: ze maken er zelfs transistoren en computerchips van. Zand wat kan rekenen??? Geheugen heeft???
    Nou moet je helemaal ophouden!!
    Dat ken net! Fuort do!

    Zie? Dus zo zo wat. Zand is voor de zandbak en op te zonnebaden en water is om in te zwemmen, maar zand is geen computer en water is géén geneesmiddel. Laat staan een wonder. PUNT! Basta!

    “It ken net!”

    Maar als alles nou eens NIET klopt wat ik zeg he? Dat ik maar wat verzin. Wel. Waarom zitten er dan GEEN ramen in mega stallen? Kippen, varkens etc.
    Iemand enig idee waarom ze daar GEEN ramen hebben maar wel licht hebben in de vorm van gloeilampen/TL buizen?
    Logisch?
    Natuurlijk?
    Toeval?
    Opzet? Businessmodel? Maar welk model dan?

    Maar waarom hebben koeien dan wél (weliswaar minimaal) licht in de stal? Waarom mogen koeien wel in de wei?
    Opzet? Businessmodel? Maar welk model dan?

    Bent u er nog?

    Hahaha!

    Hee jongens, er zijn mogelijkheden ZAT om dingen beter te doen en er tegelijk veel geld aan te verdienen en ook nog eens ‘het verschil’ te maken.

    Maar stel nou eens dat ik hier OOK nog weer eens ongelijk in heb.
    Maar denk je nou echt dat de mens over 10 of 100.000 jaar nog precies hetzelfde doet als vandaag de dag?
    Niet? Wel. Wat is er veranderd dan?

    Denk je nou echt dat de mens op reis gaat naar andere planeten met dezelfde lousy business modellen zoals we die nu hebben op gebied ‘geneeskunde’, gezondheidszorg, voedselvoorziening, plant en dier management of energie?
    Haha, welnee. Dat is falen 10.0

    Wel. Die jongetjes en meisjes van Silicon Valley die kun je nu gerust Mens 11.0 noemen. Boven de bankiers- en in feite iedereen ter wereld. Die willen ook steden op zee, buiten de territoriale wateren. Weg uit dit financiele en economische faalsysteem.

    Wel. HOE kun je als BV Fryslan daar nog weer boven uit?

    ” Ik ga op reis – for ever- naar Mars en ik neem mee….”

    Bedenk maar eens wat jij als mienskip mee zou nemen in je raket als je zou moeten verhuizen naar een andere planeet.

    Wat zou je meenemen. Een eurocommissaris of een koe?
    Een architect of een accountant? Een persvoorlichter of een kip?
    Een boer of een bankier? Een bouwvakker of een belasting inspecteur? Een wetenschapper of Obama? Een kunstenaar of een hoofd parkeerbeheer? Een pond graanzaad of een verkeersagent?
    Het hele NL kabinet of tien varkens m/v?
    Andries Knevel of een adorable cute zwanger kitten?

    Nou, zo maar weer eens!
    Reacties kunnen geplaatst worden in de reacties!

Laat een reactie achter

(verplicht)

(verplicht, wordt nooit weergegeven)