Schouder aan schouder? We zijn het zat!

Slide1

De reacties stroomden binnen de laatste dagen naar aanleiding van mijn oproep ‘Boycot Leeuwarden 2018 !’. Het merendeel was positief of een regelrechte steunbetuiging. Opvallend echter was het zwijgen van de officiële media – De Leeuwarder Courant en Omrop Fryslân – over een fenomeen dat je toch met recht ‘maatschappelijke onrust’ zou kunnen noemen. Er broeit keet in de Fryske miensip, maar de Friese media zwijgen in alle talen en helemaal in het Fries.  Zo wonderlijk is dat ook weer niet. Er is een collectief belang in het geding dat de persvrijheid overstijgt. De Leeuwarder Prawda en Omrop Moskou worden volledig beheerst door het van overheidswege aangestuurde Politbureau van Lwd 2018. Friesland is overgeleverd aan de gelijkschakeling van de communis opinio. We moeten meedoen met het grote verhaal van de mienskip. Big Brother is watching you! 

Er waren ook reacties van felle verontwaardiging op mijn oproep. ‘Wat verbeeldt die Mous zich wel? Hij is niet eens een Fries.’ Dat was een van de fraaiste die ik voorbij zag komen. Telkens weer verbaas ik me erover wanneer ik nu wel of niet tot ‘de Friezen’ wordt gerekend. Mijn identiteit is wat je noemt hybride. Voor sommigen ben ik een Fries, voor anderen een anti-Fries en dus per definitie geen Fries. Zo geredeneerd ben je alleen een Fries als je het in alles eens bent met Friesland en de Friezen. Nu heb ik nooit de neiging gehad om achter vaandels aan te lopen en achter Friese vaandels al helemaal niet, maar los daarvan is het opmerkelijk hoe slecht ‘de Friese zaak’ kritiek kan velen. Of die kritiek nu van binnenuit of van buitenaf komt, dat maakt eigenlijk geen biet uit. ‘Fries zijn’ betekent kennelijk: je kop dicht houden en meelopen in de kudde.

Die kritiekloze kuddementaliteit wordt in het project Lwd 2018 op de spits gedreven. Wie hier tegen is bevuilt kennelijk zijn eigen nest. Het zou mij alleen maar gaan om het trekken van aandacht, zo werd mij door iemand voor de voeten geworpen. Ik zou gefrustreerd zijn omdat mij geen goede baan is aangeboden binnen de organisatie van Lwd 2018. Dat laatste vond ik nog de meest komische reactie. Als iemand van begin af aan kritiek heeft geleverd op de chauvinistische, populistische en zelfs nationalistische ondertonen van Lwd/Fryslân 2018 , dan ben ik het wel. Dat was niet de kritiek van een baantjesjager. Het gaat mij om de kunst, niet om het gebruiken van kunst voor doeleinden waarvoor kunst nooit is bedoeld.

IMAG0589

Ontwerp van de Spaanse kunstenaar Jaume Piensa voor het Leeuwarder station in het kader van Lwd 2018

Als ik alleen al dat eerste ontwerp zie voor een megafontein in het stationsgebied van Leeuwarden, dan lopen de tranen mij over de wangen. Gisteren werd ik gebeld door Ids Willemsma. Hij vroeg mij of ik dat ontwerp ook zo op een huilend zigeunerjongetje vond lijken. Eerlijk gezegd had ik daar nog niet aan gedacht. Het doet mij eerder denken aan de voormalige Oostblok-kunst. Propaganda voor de gezonde en daadkrachtige jongelui die zin hebben in de toekomt. Leeuwarden we love it! De jeugd heeft de toekomst en wij sluiten de rijen. Sterker nog wij lopen achter de vaandels aan van het Poliburau Leeuwarden 2018. ‘Schouder aan schouder!‘ Ook zo’n vreselijke uitdrukking die tegenwoordig kennelijk bij niemand meer de wenkbrauwen doet fronsen. ‘Met de steun van alle Friezen kunnen we hier, schouder aan schouder, een doorslaand succes van maken,’ zo lees ik in een van de folders van het Politbureau Lwd 2018. (zie hier)

schouder aan schouder

Maar de grootste leugen van Leeuwarden 2018 is de leus dat het initiatief van onderop komt. Niks komt van onderop. Alles komt van bovenaf. Niks komt van binnenuit. Alles komt van buitenaf. Het is niet een feestje van Leeuwarders en Friezen, maar een feestje dat over onze hoofden heen bekokstoofd wordt. Friezen hebben er niets mee van doen en Friese kunstenaars al helemaal niet. Als je liegt moet je het goed doen, zo luidt een oude regel. Welnu, door de organisatie van Lwd 2018 wordt alles 180 graden omgedraaid. Alles wat ze zeggen moet je precies omgekeerd opvatten. Onderop is van bovenaf. Binnenuit is van buitenaf. Mienskip is manipulatie. Kunst is economie. Cultuur is citymarketing. Een oproep tot participatie is de lulkoek van bobo’s die er vooral op uit zijn om zichzelf te verrijken. Pakken wat je pakken kan. Graaien wat je graaien kan. Dat is het ware motto van dit festijn.

Schermafbeelding 2015-02-12 om 21.44.02

Hoezo van onderop? Dat is de grootse gotspe die ik tot nog toe gehoord heb. Waarom moest dan zo nodig Anna Tilroe worden ingehuurd om de Friese elf steden door kunstfonteinen hechter met elkaar te verbinden? Als er ergens in de wereld elf steden zijn, die hecht met elkaar verbonden zijn, dan zijn het de Friese elf steden. Deze fontein is volledig over the top. Als je daar dan toch iets neer had willen zetten, dan was de fontein die Theo van Doesburg voor deze plek heeft ontworpen beter op zijn plaats geweest. Isabelle Diks heeft als wethouder deze kans voorbij laten gaan. Eerder liet zij aan Abe van de Werff weten dat het gemeentebestuur van Leeuwarden geen enkele belangstelling had voor de realisatie van dit historisch ontwerp, omdat men niet over de benodigde financiële middelen beschikte. Later heeft ook Rudi Wester, toen zij hiervoor benaderd werd, geen poot uitgestoken omdat ze de wethouder niet voor de voeten wilde lopen. In mijn blog van 23 november 2012 heb ik deze treurige gang van zaken al eens eerder uiteengezet.

Schermafbeelding 2015-02-12 om 17.41.36

Ontwerp voor fontein voor het Leeuwarder station van Theo van Doesburg en Jan Wils, 1917

Echte kunst is aan Leeuwarden eigenlijk niet besteed. Deze stad wil alleen maar propaganda-kunst, helemaal als excuustruus Anna Tilroe daarvoor haar artistiek verantwoorde zegen wil geven (tegen forse betaling uiteraard). De Friese kunstenaars hebben vervolgens 11 keer het nakijken. ‘Mienskip’ heet zoiets. ‘Mijn reet!’ zou ik zeggen als ik een Friese kunstenaar was. Maar ik ben geen Friese kunstenaar. Ik ben niet eens een Fries, dus ik moet mijn bek houden.

Ik vraag me af wanneer deze hele zaak gaat escaleren. In de aanloop van Fryslân 500 werd Leeuwarden opgeschrikt door een bommelding. Het bleek uiteindelijk vals alarm te zijn, maar het tekende wel de groeiende verontwaardiging onder de bevolking. Dat was niet de eerste keer dat een onnodig spektakelfestijn tot een gewelddadige reactie leidde. In de jaren tachtig kwam het gemeentebestuur van Amsterdam op het onzalige idee om Amsterdam kandidaat te stellen als organisator voor de Olympische Spelen in 1992.

Dat leidde niet alleen tot het actiecomité N’Olympics onder leiding van Saar Boerlage, maar ook tot gewelddadig verzet vanuit de toenmalige kraakbeweging, of beter gezegd, de autonomen, met namen als Commando Ins Blaue Hinein en Kommando Konkrete Doodverwachting. Het waren duidelijk symptomen dat het met het publieke draagvlak van dit initiatief niet goed gesteld was. Maar de toenmalige burgemeester Ed van Thijn liet zich niet vermurwen en ging gewoon door, ook toen de eerste bomaanslagen volgden. In augustus 1986 volgden twee bomaanslagen, op het kantoor van de Stichting Olympische Spelen in de Bijlmermeer en op het Teleport Satelliet Communicatiecentrum bij Sloterdijk. Er werd een verklaring gevonden gericht aan burgemeester Van Thijn, waarin de verantwoordelijkheid voor de aanslagen werd opgeëist.

Schermafbeelding 2015-02-12 om 15.11.00

Verklaring gevonden bij bomaanslag in Amsterdam in 1986

Actieleider Saar Boerlage nam toen geen afstand van de aanslagen, omdat deze ‘haar zaak diende’, alhoewel ze stelde persoonlijk geen bom te gooien, zo las ik bij Wikipedia. Zover is het in Leeuwarden gelukkig nog niet gekomen en dat zal ook niet gebeuren, hoop ik. Maar de organisatoren van Lwd 2018 doen er verstandig aan hun oren wat meer te luister te leggen bij wat er in de mienskip zoal leeft. In de aanloop van de nominatie werd er in de Harmonie of in de Blokhuispoort nog wel eens een collectieve voedselbank met stamppot georganiseerd om het volk te paaien, maar ook dat is nu verleden tijd. De krullenbollen uit de Randstad drinken nu alleen zelf nog hun borreltjes op kosten van de zaak, of ze reizen naar alle uithoeken van Europa om Leeuwarden te ‘connecten met andere communities’.

Ondertussen leidt onze burgervader met zijn steenkolen-Engels buitenlandse bobo’s rond in ‘ús beautiful old binnencity’. Waar hebben we dit allemaal aan verdiend? Niemand in deze stad zit te wachten op een feestje voor kunstbobo’s en kunstenaars van buiten. De miskleun met het nieuwe logo was al een brug te ver. Nu is het zaak om te kappen met die hap. Schouder aan schouder? We zijn het zat!

9 Reacties »

  1. Wiersma

    13 februari 2015 op 01:56

    Hoei! … ik had al zo’n gevoel dat het een en ander wel eens kon backfiren… maar zo snel en heftig had ik eigenlijk niet verwacht.

    “Maar de grootste leugen van Leeuwarden 2018 is de leus dat het initiatief van onderop komt. Niks komt van onderop. Alles komt van bovenaf. Niks komt van binnenuit. Alles komt van buitenaf. Het is niet een feestje van Leeuwarders en Friezen, maar een feestje dat over onze hoofden heen bekokstoofd wordt. Friezen hebben er niets mee van doen en Friese kunstenaars al helemaal niet. ”

    Wel, dat idee bekroop mij ook al.

    En ik was het wel @Anoniem eens: ALS je idd de mienskip zo hoog hebt had je er die bij moeten betrekken. Bijvoorbeeld door te stemmen voor een logo, ontwerpen voor die 11 fonteinen etc.

    Maar er is nog iets waar ik ook wat een naar onderbuik gevoel bij heb en dat is dat dat (de woorden/betekenis) van mienskip en participatiemaatschappij nogal dicht bij elkaar liggen.

    Waarbij ‘participatie maatschappij’ domweg Orwelliaanse
    newspeak is voor harder werken, als dat werk er (nu/straks) nog is, voor minder geld. Of ontslagen worden en dan hetzelfde werk moeten doen bij dezelfde werkgever vanuit de uitkering vanwege ’tegenprestatie’ of zoiets.

    De ‘zegeningen’ van deze participatie maatschappij zijn op 1 afgebroken vinger te tellen, maar die zegeningen komen niet echt bepaald bij de ‘mienskip’ terecht.

    Maar wat in Lwd2018 in het klein gebeurd, gebeurd iets groter bije NL politiek, en nog weer groter bij de EU politiek.

    Heeft niks meer met democratie te maken of zo.
    Dus vandaar: stem niet. Want daarmee GEEF je ze ook echt een stem, en daarmee macht en zeggenschap om lekker door te gaan.

    En main stream kranten/media?
    Wel… die negeren dit tegen offensief -voorlopig althans- allemaal. De ‘alternatieve’ media berichten er wel over… en ook dat gebeurd ‘ in het groot’ precies zo. Dus ja, voor echt nieuws hoef je niet per se kranten te kopen.

    En politici of bestuurders? “Luister niet naar wat ze zeggen, maar kijk wat ze doen”. Gelukkig heeft MinStas van Rijn recentelijk ‘geparticipeerd’ dus zijn moeder staat nu niet meer met de enkels in de pis.

    De bestuurders zouden er goed (en slim) aan doen om te zeggen wat ze doen en te doen wat ze zeggen.

    Zo niet, zou de (r)evolutie wel eens uit ut Fryslan komme kinne!

    En zelfs DAT is een immens voordeel want het Lwd2018 bestuurlijk model is uit dezelfde template gesneden als de NL en EU polletiek. En als er al IETS mis is dan is het wel die template.

    Maar nogmaals: zijn er geen kunstenaars in Frl die een beter logo kunnen maken? Gewoon als alternatief? Want het huidige logo is écht beschamend. Overigens vond ik het vorige logo best leuk, ondanks hoog Kenney gehalte van South Park.

    —-
    Komt ie nog een keer: The Frisian Dream.

    https://www.youtube.com/watch?v=rsL6mKxtOlQ

    of anders:

  2. Henk Rusman

    13 februari 2015 op 10:48

    Beste Huub,

    Het verbaast mij ook dat er veel te weinig aandacht in de media is voor de kritieken die te horen zijn uit de Friese kunstsector op de invulling van projecten en programma’s in het kader van Leeuwarden-Fryslân Culturele hoofdstad 2018.
    Om de organisatie, de LC en Omrop Fryslân te betitelen als resp. Politbureau, Prawda en Omrop Moskou gaat mij te ver. Zo is onze cultuur niet en deze vergelijkingen nodigen ook niet uit tot gesprek.
    Ik zou graag zien dat de organisatie eens met de billen bloot gaat en hun keuzes aan projecten en programma’s aan de Mienskip toelicht en onderbouwd.
    Met jou oproep tot een boycot kan ik niet zo veel. Door de kunstsector valt niets te boycotten alles is immers al bepaald.
    Je kunt hoogstens stellen dat de sfeer is bepaald en sponsors, er moet nog veel geld uit de gemeenschap komen, zich eens goed achter de oren moeten krabben of zij er goed aan doen deze opzet financieel te ondersteunen. Tenslotte moeten we elkaar wel recht in de ogen aan blijven kijken en niet met een apen masker op.

  3. Huub Mous

    13 februari 2015 op 11:11

    Beste Henk,
    De tijd voor mooie praatjes is voorbij. Bij Lwd 2018 spreekt men de taal van het kapitaal. Zelfs de Friese media zitten in het complot omdat zij financiële belangen hebben. ‘Friese kunstenaars hebben te weinig kwaliteit’, zo beweert men bij de organisatie. Dan ben je uitgepraat, lijkt mij. Je kunt maar het beste emigreren naar Malta. Lees goed wat er op dat tegeltableau in het Leeuwarder station staat: ‘De minsken wolle ornaris wêze wêr’t se net binne.’ Wegwezen dus!

  4. J. Bakker

    13 februari 2015 op 11:11

    Citaat: Als je liegt moet je het goed doen, zo luidt een oude regel. Welnu, door de organisatie van Lwd 2018 wordt alles 180 graden omgedraaid. Alles wat ze zeggen moet je precies omgekeerd opvatten. Onderop is van bovenaf. Binnenuit is van buitenaf. Mienskip is manipulatie. Kunst is economie. Cultuur is citymarketing. Een oproep tot participatie is de lulkoek van bobo’s die er vooral op uit zijn om zichzelf te verrijken.”Einde citaat.

    Ja, ze hebben Orwell goed gelezen: Oorlog is vrede, leugen is waarheid enz. Ja hoor, heil Fryslan…

  5. Hein

    13 februari 2015 op 11:19

    Andries Ekhart heeft geretweet
    Marijke Roskam @marijkeroskam · 24 jan.
    Nieuwe logo van @LWD2018 lijkt mij stuk gemakkelijker in gebruik. Strak en fris. Voor de mensen die er 2 tieten met ogen in zien: Ook mooi.

  6. g.nieuwland

    13 februari 2015 op 19:03

    jammer al die tweespalt.Ik dacht dat wordt leuk leeuwarden 2018 Hoop het mee te maken.(ben 81 jaar) maar zoals het meestal gaat er zijn weer 2 stromingen.Probeer tot elkaar te komen/Ben ervoor om zoveel als mogelijk friese kunstenaars,dichters plannenmakers etc.het gebeuren te verwezelijken.Het is toch een friese gebeurtenis waarom dan al die mensen van buiten?

  7. art4life

    15 februari 2015 op 21:47

    huubje,
    waarom zo verbitterd door t leven? zo tegen Fryslan? of lwd2018? columns over de zelfhaat can Friezen en Joden? en lwd2018 is een vreselijke happening. ..

    Verhuizen nasr Malta…

    Waarom niet? je klinkt zo ongelukkig. . Wat is er aan de hand Huubje?

    Life is whst you make of it… Art is what you feel… geen kapitalisme.. geen negativiteit het is ok.. ook al is t niet ok..

    Laat t los.. huubje en alles komt naar je toe… welterusten

  8. Kees Geerts

    18 februari 2015 op 11:27

    Ik heb samen met Abe v.d. Werf een paar jaar geleden een poging gedaan de fontein van Van Doesburg alsnog naar Leeuwarden te halen. Financiëel leek dat mogelijk te zijn en de erven V. Doesburg leken bereid mee te denken.
    Leiden lag dwars omdat ze vonden dat ze als geboorteplaats van v.Doesburg recht hadden op het kunstwerk. Toen ze kennis kregen van onze plannen werd door het college van Leiden contact gezocht met dat van Leeuwarden. Ik werd door een collegelid gebeld met de vraag waarmee ik bezig was.
    In de Leidse pers werd een artikel geplaatst dat Leeuwarden bezig was het ontwerp te kapen. Vervolgens werd een tijdelijk beeld van hout in de Leidse binnenstad opgetrokken. Dat is inmiddels weer vertrokken.
    Toen ik het misplaatste ontwerp zag van de Spaanse kunstenaar heb ik weer contact opgenomen met Abe. Die heeft zich nader georiënteerd op de mogelijkheden. Die bleken niet aanwezig. De familie was het gelazer zat en wilde niet meer meewerken en het ontwerp van de Spanjaard bleek reeds gegund. Daarmee heeft Leeuwarden een historische kans gemist de fout uit het verleden te herstellen, n.l. het alsnog plaatsen van een van de eerste abstracte kunstwerken.

  9. Mies Tigchelaar

    7 februari 2017 op 15:07

    Kritiek op de fonteinen. Blij dat ik niet de enige ben. Is A.Tilroe gek geworden? Kunst van gerenomeerde kunstenaars oke maar heb je dan zelf geen mening er over. Die kinderkoppen hebben niks met Friesland te maken. Deze kunstenaar heeft diverse over de hele wereld neer gezet. De fruitschaal in Franeker. Iel. Onbenullig en op een waardeloze plek, hier gaat echt niemand zitten. De Leeuwen in Workum hebben een klap van de moalpoede gehad. Niet origineel. Het mannetje in Sneek op een gele bal met hoorn op het schouder is een farce. Dit kan een kind van 10 ontwerpen en er is niemand die dit in de tuin wil hebben. Grote kunstenaars? Het is een lachertje. Er is niet een fontein waarvan ik zeg wat is die mooi en nu lees ik dat hier 5,5 miljoen voor uitgetrokken is. Kolder. Een half miljoen voor iedere aanfluiting. Weggegooid geld in de fonteinen. In Rome kun je het nog uit de fontein vissen maar hier wordt het geld weg. De kunstnaars in Friesland hadden deze opdracht niet minder gedaan en het had niet zoveel gekost. Ik snap deze verspilling niet en wie heeft dit goed gekeurd. Fonteinen leuk idee maar de uitvoering is abominabel, beschamend en geldverspilling.

Laat een reactie achter

(verplicht)

(verplicht, wordt nooit weergegeven)